اعظم قاسمی - دکتری فلسفه از دانشگاه شهید بهشتی
حمیدرضا آیت الهی - دانشیار فلسه دانشگاه علامه طباطبایی

    رویکرد دیویی در اخلاق «ابزارانگاری» نامیده می شود.  از نظر دیویی ملاک ها و اصول اخلاقی «قوانین» نیستند بلکه ایده های کلی هستند که حاصل تجربه اند. این ایده ها، ابزارها یا روش هایی برای سر و کار داشتن با موقعیتهای جدید است. به اعتقاد دیویی تفکر ابزاری برای گذشتن از یک موقعیت مفروض آکنده از ابهام و ناهماهنگی به یک موقعیت جدید و بهتر است. لازمه این رویکرد پراگماتیستی این است که شرایط تضمین احکام ارزشی در رفتار خود بشر باشد و نه در یک مرجع ثابت پیشین مثل فرامین الهی یا صور افلاطونی و یا عقل محض. دیدگاه دیویی در خصوص انکار ایده آل های اخلاقی را می توان به چالش کشید. از آنجا که دیویی منکر شناخت مطلق هاست، جامعه ای که به لحاظ دموکراتیک اخلاقی باشد، اساس عقلانی خود را از دست می دهد.   ۱- این مقاله برگرفته از رساله دکتری با عنوان «بررسی انتقادی مبانی فلسفی دیدگاههای اخلاقی جان دیویی و هیلاری پاتنام» است.  

دیویی, اخلاق, فلسفه اخلاق, ایده­آل اخلاقی, دموکراسی