محمد حقانی فضل - پژوهشگر دانشگاه ادیان و مذاهب قم

از اواخر قرن هجدهم، تغییر بزرگی در نوع نگاه محققان به کتاب مقدس پدید آمد. تا پیش از این زمان اندیشیدن درباره کتاب مقدس در چارچوب آموزه های کلیسا بود. اما نارضایتی فزاینده از نحوه استفاده مقامات کلیسایی از کتاب مقدس، رشد دئیسم و تهاجمات روشنگری منجر به آغاز دوره نقادی شد. نقادان با کتاب مقدس مانند یک اثر انسانی و محصولی متعلق به دوره ای از تاریخ بشر برخورد کردند و آن را موضوع تحقیقات موشکافانه خود قرار دادند و تقریبا تمام جنبه های کتاب مقدس را به چالش کشیدند. نظرات آنان درباره نویسندگان واقعی این کتاب، مطالب متناقض آن، خطاهای تاریخی، علمی، جغرافیایی و ... موجب متزلزل شدن جایگاه کتاب مقدس شد. مسیحیان معتقد نیز، که کتاب مقدس را کتابی عاری از خطا و راهنمای انسان ها به سوی سعادت می دانستند، کوشیدند راه حل هایی کلی و یا موردی برای پاسخ دادن به اشکالات وارد شده از سوی نقادان فراهم کنند. در این مقاله، پس از معرفی جریان نقادی کتاب مقدس و نتایج آن، به معرفی و نیز بررسی این پاسخ ها خواهیم پرداخت. این پاسخ ها ذیل چهار عنوان بررسی شده اند: ظاهری بودن تناقض ها، تفسیر تمثیلی، نسخه اصلی، و عدم مشروعیت نقادی کتاب مقدس.  

الاهیات مسیحی, کتاب مقدس, نقادی, خطاناپذیری کتاب مقدس, تفسیر تمثیلی