محمدعلی مفیدیان
زهرا موحدی
حمید دهقانی

به منظور تعیین پایداری عملکرد و بررسی اثر متقابل ژنوتیپ  محیط، ۱۷ اکوتیپ برتر یونجه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های زراعی ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ در ۱۰ ایستگاه تحقیقات کشاورزی منطقه اقلیمی سرد کشور مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس ساده و مرکب، وجود اختلاف معنی دار بین ژنوتیپ ها و اثرمتقابل معنی دار سال × مکان و اکوتیپ × سال × مکان برای صفات عملکرد علوفه خشک و عملکرد علوفه تر در سطح احتمال یک درصد را نشان دادند. به منظور تعیین پایداری اکوتیپ های مورد مطالعه پارامترهای مختلف پایداری استفاده شد. بر اساس عملکرد علوفه خشک اکوتیپ های چالشتر و گله بانی کمترین واریانس محیطی و ضریب تغییرات را دارا بودند و اکوتیپ های شورکات و اردوباد دارای کمترین مقادیر واریانس پایداری شوکلا، اکووالانس ریک، واریانس اثر متقابل پلستد و میانگین واریانس های اثر متقابل پلستد و پترسون بودند. اکوتیپ های گله بانی و چالشتر براساس واریانس محیطی و ضریب تغییرات از نظر صفت عملکرد علوفه تر پایدارتر بودند ولی براساس روش های واریانس پایداری، اکووالانس ریک و واریانس پلستد و پترسون، اکوتیپ های قره آغاج و ملک کندی پایدار محسوب شدند. درمجموع از نظر عملکرد علوفه خشک و علوفه تر، اکوتیپ چالشتر بعنوان اکوتیپ پایدار شناخته شد.

Alfalfa, Genotype  environment interaction, Stability analysis and Stability parameters., پارامترهای پایداری, تجزیه پایداری, سازگاری و یونجه.