مصطفی حسین آبادی - دانشجوی کارشناسی ارشد شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس تهران
علی اکبر تقوایی - استادیار گروه شهرسازی و عضو هیئت علمی دانشکده هنر دانشگاه تربیت مدرس تهران و معاون پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس

کشور ایران با دارا بودن سابقه هفت هزار ساله شهرنشینی از پیشینه درخشانی در این زمینه برخوردار است، اما همزمان با این امر، شهروندی و مفهوم آن در بستر زمان درکشور ما پیشرفت مناسبی نداشته است. بسیاری از شهر نشینان با اینکه در حوزه جغرافیایی شهر ساکن هستند از حقوق و تکالیف خود بی اطلاع هستند. اکنون باید این سوال را مطرح کرد که برای تسهیل فرایند تبدیل شهرنشینان به شهروندانی مشارکت جو و فعال در عرصه عمومی که به حقوق خود واقف باشند چه باید کرد؟ همانگونه که هر هنر و مهارتی نیاز به تمرین و ممارست دارد شهروند شدن نیز مانند بسیاری از مفاهیم و صورت های دست ساخته بشر نیاز به یاد گیری و آموزش و سپس تمرین دارد. رویکرد محله محوری در واقع سپردن بخشی از امور به نهادهای محله ای است. در تاریخ شهرنشینی محله همواره به عنوان عنصر تنظیم روابط شهروندی نقشی فعال و موفق داشته است. در این مقاله سعی شده است ضمن بیان مفاهیم شهروندی و اهمیت آموزش آن، نقش هر یک از نهادها و ارکان محله ای در آموزش صحیح شهروندی بیان گردد.