ارزیابی عملکرد دانه و اجزای عملکرد در کشت مخلوط ارقام پاکوتاه و پابلند سویا (Glycine max L.)

به منظور ارزیابی کشت مخلوط ارقام سویا، آزمایشی در سال ۱۳۸۹ در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان قائم شهر اجرا شد. ارقام پاکوتاه ساری و پابلند ۰۳۲ به نسبت کاشت ۵۰:۵۰ و با الگوی کاشت ردیفی شامل یک، دو و سه ردیف از هر رقم به همراه کشت خالص آنها کاشته شدند. رقم ۰۳۲ اخیرا با نام نکادر معرفی شده است. نتایج نشان داد که الگوی ردیف های مختلف کاشت، اثر معنی داری بر عملکرد و اجزای عملکرد (به استثنای وزن صد دانه) داشتند. پوشش گیاهی حاصل از الگوی کاشت سه ردیفه دارای بیشترین ارتفاع بوته در بین الگوهای مختلف کاشت بود. همچنین الگوی کاشت یک ردیفه از بیشترین تعداد غلاف و تعداد دانه در بوته برخوردار بود. ارزیابی نسبت برابری زمین نیز نشان داد که بیشترین میزان کارایی مخلوط (۳۹/۱ = LER) مربوط به الگوی کاشت یک ردیفه بود. با بررسی توزیع غلاف ها در قسمت های مختلف ساقه اصلی نیز مشخص شد که افزایش تعداد غلاف، به خصوص در قسمت فوقانی پوشش گیاهی حاصل از کشت مخلوط ارقام سویا نقش مهمی در افزایش عملکرد داشت. مقایسه عملکرد واقعی نسبت به عملکرد مورد انتظار نیز نشان داد که میزان افزایش عملکرد رقم ۰۳۲ در بین الگوهای مختلف کاشت بیشتر از رقم ساری بود. در مجموع غالبیت بیشتر رقم ۰۳۲ نسبت به رقم ساری، سبب افزایش سهم عملکرد این رقم در بین الگوهای مختلف کشت مخلوط دو رقم سویای مورد آزمایش شد.

Keywords:

LER , Planting pattern , Pod distribution and Soybean , توزیع غلاف , سویا , غالبیت و نسبت برابری زمین.