حسن مجیدی دیزج - پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
داریوش مظاهری - پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
قدرت اله صباحی - پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
مجتبی میراب زاده - پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

به منظور بررسی اثر کشت مخلوط بر عملکرد و کیفیت علوفه یونجه و اسپرس آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در زمان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی وپژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران (کرج) در دو سال ۱۳۸۹و ۱۳۹۰ اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تک کشتی یونجه، تک کشتی اسپرس، ،۵۰ درصد یونجه (بر اساس تیمار کشت خالص)+ ۵۰ درصد اسپرس (بر اساس تیمار کشت خالص) به صورت یک در میان،۵۰ درصد یونجه+ ۵۰ درصد اسپرس به صورت دو در میان ، ۷۵ درصد یونجه +۲۵ درصد اسپرس، ۲۵ درصد یونجه +۷۵ درصد اسپرس، ۱۰ درصد اسپرس +۱۰۰ درصد یونجه، ۲۰ درصد اسپرس +۱۰۰ درصد یونجه و ۳۰ درصد اسپرس +۱۰۰ درصد یونجه بودند. نتایج نشان داد که اثر سال و نسبت اختلاط بر عملکرد علوفه خشک تولیدی معنی دار بودند. بیشترین عملکرد علوفه در کشت مخلوط از تیمار افزایشی ۱۰۰ درصد یونجه+۳۰ درصد اسپرس (۵۰۱۱ کیلوگرم در هکتار) و کمترین آن از کشت خالص یونجه (۳۹۵۴ کیلوگرم در هکتار) و اسپرس (۳۹۸۹ کیلوگرم در هکتار) حاصل شد. اثر نسبت اختلاط بر صفات میزان پروتئین خام، ماده خشک قابل هضم، الیاف غیر محلول در شوینده های اسیدی، خاکستر علوفه و الیاف خام معنی دار بود. اثر سال برمیزان الیاف غیر محلول در شوینده های اسیدی و اثر متقابل سال× نسبت اختلاط، بر میزان ماده خشک قابل هضم معنی دار بودند. بیشترین مقدار پروتئین خام (۲۴ درصد)، الیاف غیر محلول در شوینده های اسیدی (۲۹ درصد)، خاکستر علوفه (۳/۷ درصد) و الیاف خام (۲/۳۲ درصد) از کشت خالص یونجه به دست آمد و بیشترین ماده خشک قابل هضم علوفه نیز مربوط به تیمار خالص اسپرس بود (۹۰ درصد). بیشترین مقدار نسبت برابری زمین در هر دو سال نیز مربوط به تیمار افزایشی ۱۰۰ درصد یونجه+ ۳۰ درصد اسپرس بود (۲۶/۱ در سال اول و ۲۸/۱ در سال دوم). براساس نسبت برابری زمین، تیمار ۱۰۰ درصد یونجه + ۳۰ درصد اسپرس برترین تیمار شناخته شد.

Alfalfa, Crude protein, Land equivalent ratio, Monoculture and Sainfoin, اسپرس, پروتئین خام, نسبت برابری زمین و یونجه.