سجاد انصاری اردلی
مجید آقاعلیخانی

به منظور ارزیابی صفات گیاهی، عملکرد و کیفیت علوفه گیاه تاج خروس زراعی (Amaranthus cruentus L.) در تیمارهای مقدار مصرف کود نیتروژن و تراکم بوته در واحد سطح، آزمایشی در سال زراعی ۱۳۹۱ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس در تهران انجام شد. در این تحقیق که به صورت فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت، کود نیتروژن در سه مقدار (۶۰، ۱۲۰ و ۱۸۰ کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) و سه تراکم (۷۰۰۰۰، ۱۰۵۰۰۰ و ۱۴۰۰۰۰ بوته در هکتار)، تیمارهای آزمایش را تشکیل دادند. صفات کیفیت علوفه پروتئین خام (CP)، کربوهیدرات های محلول در آب (WSC)، دیواره سلولی (NDF)، الیاف محلول در شوینده اسیدی (ADF)، خاکستر (ASH)، ماده خشک قابل هضم (DMD) و صفات مورفولوژیک در مرحله آغاز گلدهی اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که کود نیتروژن بر صفات مورفولوژیک، عملکرد و کیفیت علوفه اثر معنی داری داشت، ولی روی تعداد برگ و برخی صفات کیفی علوفه ( NDF وADF) اثر معنی داری نداشت. اثر تراکم بوته بر صفات کیفیت علوفه غیرمعنی دار، اما روی صفات مورفولوژیک معنی دار بود. بیشترین عملکرد علوفه تاج خروس (۸۷۷۶کیلوگرم در هکتار) از تیمار ۱۸۰ کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن و تراکم ۱۴۰۰۰۰ بوته در هکتار حاصل شد. همچنین بیشترین مقدار پروتئین خام، ماده خشک قابل هضم و خاکستر به ترتیب با ۸/۲۱، ۴/۵۴ و۴/۱۳ درصد در تیمار ۱۸۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. بر اساس نتایج این آزمایش به نظر می رسد که واکنش عملکرد و کیفیت علوفه تاج خروس به مقدار مصرف کود نیتروژن مثبت و خطی باشد.

Biomass, Crude protein, Plant nutrition, Planting pattern and Vegetative growth., آرایش کاشت, پروتئین خام, تغذیه گیاه, رشد رویشی و زیست توده