علی شمس الدینی
علی شکور
روح اله رستمی

سکونتگاه های روستایی به عنوان کهن ترین شکل اجتماعات انسانی به دنبال تغییر در شیوه معیشت و نحوه زندگی، عموما بر پایه کشاورزی و فعالیت های وابسته به آن در فضاهای جغرافیایی دارای منابع آب و خاک حاصلخیز ایجاد شده، رشد و گسترش یافته اند. در این راستا نوع غالب از شیوه معیشت در این کانون های زیستی علاوه بر اینکه گویای کارکرد روستا در آن ناحیه است، عاملی مهم و تاثیرگذار بر بافت، کالبد و شکل منازل مسکونی نیز می باشد. روستاها برای اینکه بتوانند همگام با اجرای طرح های نوسازی و تحول-خواهی روستائیان به حیات خود ادامه دهند؛ نیازمند تغییر در شکل، بدنه، کالبد و بالاخص نوع ساختمان مسکونی خود می باشند، که گاهی این تحولات کالبدی همخوانی چندانی با نوع اقتصاد معیشتی حاکم بر این کانون های سکونتگاهی ندارد. در این پژوهش که از نوع کاربردی می-باشد، تلاش شده است با رویکردی تحلیلی- توصیفی و انجام عملیات پیمایشی تاثیر نوسازی مساکن روستایی بر نظام اقتصادی حاکم بر روستاهای بخش مرکزی شهرستان ممسنی مورد بررسی قرار گیرد. جامعه آماری تحقیق را ۱۲۰ روستای کوچک و بزرگ تشکیل می دهد، که در آن ۲۴ روستا به-عنوان نمونه انتخاب گردید. حجم نمونه مورد پرسشگری ۲۳۰ سرپرست خانوار روستایی می باشد که در طی ۴ سال اخیر از وام نوسازی مسکن بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استفاده نموده اند. برای جمع آوری داده ها از شیوه های کتابخانه ای و انجام مطالعات میدانی استفاده شده است. در نهایت با تحلیل داده ها به کمک نرم افزار Spss به این مسئله در ناحیه پاسخ داده شده است. نتایج حاکی از تاثیر نوسازی مساکن بر بهبود فضای کالبدی توام با حفظ زیبایی و مقاومت بنا در روستاهای مورد مطالعه است. در زمینه اقتصاد معیشتی به دلیل عدم سازگاری «پلان» برخی از مساکن ساخته شده با نوع فعالیت تولیدی منجمله دامداری در روستاها، به طور غیرمستقیم موجب رویگردانی بیش از ۷۵ درصد از روستائیان از انجام اینگونه فعالیت ها شده است. از این-رو گرچه نوسازی منازل موجبات آسایش خاطر نسبی روستائیان به لحاظ ایمنی و زیبایی را فراهم آورده است، اما سبب تغییر نامحسوس در شرایط معیشتی و مالی روستائیان نیز شده است.

village, rural house, housing reconstruction, Housing Foundation, rural economy, Mamsanni., روستا, مسکن روستایی, نوسازی مسکن, اقتصاد روستایی, بنیاد مسکن, ممسنی