زهرا لامع - عضو هیئت علمی دانشکده رفاه

حکومت اعم از اینکه اسلامی باشد یا غیر اسلامی در مقابل ملت مسئولیت هایی دارد.این مسئولیت در دوره های بحران مانند زمان شیوع بیماری کرونا بیشتر وحساستر می شود. مبانی مسئولیت حاکم از روایات دال بر ضرورت فریادرسی به مردم نیازمند ،روایتهای دال بر مسئولیت حاکم نسبت به رعیت و همچنین از طریق ادله امور حسبه و ادله ولایت فقیه قابل اثبات است. همچنین حاکم اسلامی ضامن تمام خسارت هایی است که به واسطه تصمیمات حکومتی مانند الزام به قرنطینه به مردم وارد شده است . قواعد عام مانند اتلاف و تسبیب و ادله خاص مانند جبران خسارت توسط پیامبر اکرم(ص) در ماجرای بنی جذیمه ضمان حاکم را ثابت میکند. اما حاکم شخصا در مال خود ضامن نیست زیرا نسبت به تصمیمات اخذ شده محسن محسوب میشود. بلکه خسارت های وارد شده بر مردم از بیت المال تامین می گردد. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به اثبات مبانی مسئولیت حاکم و ضمان حاکم نسبت به خسارتهای وارده به مردم پرداخته است و همچنین عدم ضمان در شخص حاکم را به اثبات رسانده است.

حاکم، ضمان، قاعده احسان، شیوع کرونا