عطیه مقدم فر - استادیار دانشکده غیرانتفاعی-غیردولتی رفاه. ایران.تهران

ویروس فراگیر کرونا این روزها، پیکره جوامع را درنوردیده و نابسامانی حاصل از آن، هزینه های تدارک ناپذیری را برای کشورها به بار آورده است. این پاندمی جهانی در دوسال اخیر،مخل فعالیت های سیاسی، آموزشی، بهداشتی، فرهنگ، مذهبی و ... شده است. از آن جایی که فقه پویا و غنی، برای تمام مسایل بشری، راهکار و پاسخی درخور دارد، اکنون که این بیماری، جان مسلمانان را به خطر انداخته و تعداد زیادی را به ورطه مرگ کشانده است، لازم است علاوه بر جنبه فردی، ابعاد اجتماعی آن و نقش حاکمیت اسلامی در پیشگیری از چالش پیش رو با مواضع جامع فقه حکومتی، به درستی تبیین گردد. درپژوهش حاضر، با نگرشی بر متون روایی و آموزه های فقهی بخصوص اهتمام به »فقه حکومتی«، ادله مسئولیت و ضمان دولت اسلامی در جبران ضررهای وارد آمده به افراد جامعه را ذکر کردیم. هم چنین با بهره گیری از قاعده دفع ضرر محتمل و معرفی نهاد مصلحت به عنوان مهم ترین رکن احکام حکومتی، وظیفه مندی و اشتغال ذمه کارگزاران حکومت اسلامی حتی پیش از وقوع بحران استنباط شده است.

کرونا، ضمان، مسئولیت، مصلحت، فقه حکومتی