سمانه فرنوش - دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان، دانشکده علوم پایه، گروه زیست شناسی، دامغان، ایران
ناهید مسعودیان - دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان، دانشکده علوم پایه، گروه زیست شناسی، دامغان، ایران
اکبر صفی پور افشار - دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور، دانشکده علوم پایه، گروه زیست شناسی، نیشاپور، ایران
فاطمه سعید نعمت پور - دانشگاه آزاد اسلامی واحد نیشابور، دانشکده علوم پایه، گروه زیست شناسی، نیشاپور، ایران
بوستان رودی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان، دانشکده علوم پایه، گروه زیست شناسی، دامغان، ایران

هدف: هدف از این مطالعه بررسی تاثیر نانو­اکسید­ روی بر خصوصیات رشدی و فیزیولوژیکی، میزان تولید رزمارینیک­اسید و بیان ژن­های کلیدی در مسیر بیوسنتزی این ترکیب در گیاه بادرنجبویه است.مواد و روشها: در این مطالعه، دانه ­رست­های ۳۰ روزه بادرنجبویه با غلظت­های صفر، ۰۶/۰ و ۱۲/۰ میلی گرم بر لیتر نانوذره ­اکسید­ روی تیمار شدند و سپس پارامترهای رشدی، میزان رنگیزه­های فتوسنتزی، پرولین، گلایسین بتائین، پروتئین، فعالیت آنزیم­های آنتی ­اکسیدانتی و میزان تولید رزمارینیک­اسید مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین بیان ژن های کلیدی در مسیر بیوسنتزی رزمارینیک­اسید با روش Real-time PCR  بررسی شد.نتایج: نتایج حاکی از این است که تیمار نانو­ذره اکسید­روی باعث افزایش رنگیزه­های فتوسنتزی کلروفیلی، کاروتنوئیدها و فعالیت آنتی ­اکسیدانتی این گیاه شد. هم چنین بیش ترین میزان پرولین و گلایسین بتائین نیز تحت غلظت ۱۲/۰ میلی گرم بر لیتر این تیمار به دست آمد. هم چنین نانوذره اکسید­ روی باعث افزایش بیان ژن­های مسیر بیوسنتزی رزمارینیک­اسید (TAT و ۴-Cl) و در نتیجه افزایش مقدار این ترکیب شد.نتیجهگیری: براساس نتایج این تحقیق نانوذره اکسیدروی می­تواند بر مراحل رشدی و فیزیولوژیکی گیاه بادرنجبویه اثر گذاشته و بنابراین می­توان از آن به منظور افزایش تولید رزمارینیک­اسید استفاده کرد.

بادرنجبویه, تیروزین آمینوترانسفراز, رزمارینیک اسید, کومارات کوآلیگاز, نانواکسید روی