حجت اله بیرانوند - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد ‍‍ژئومورفولوژی
عبدالله سیف - عضو هیات علمی و استادیار دانشگاه اصفهان
سید منصور شاهرخوندی - استادیار دانشگاه آزاد واحد خرم آباد

حوادث کاتاستروفیک لندفرم­های گوناگونی را در مناطق مختلف دنیا ایجاد کرده­اند. یکی از این حوادث باعث ریزش و جدا شدن بلوک­های سنگی از دامنه کبیرکوه، سدکنندگی مسیر رودخانه و تشکیل دریاچه ­قدیمی سیمره گردید. این دریاچه از نوع سدی و ناشی از زمین لغزش بزرگ کبیرکوه بوده است. منطقه مورد مطالعه در زاگرس چین­خورده، در غرب ایران و در جنوب­ شرقی استان ایلام واقع شده است. بستر دریاچه مذکور زندگی شهری و روستایی گسترده­ای را در منطقه به وجود آورده است به همین دلیل مطالعه و تعیین حدود دقیق دریاچه برای برنامه­ریزی محیطی دارای اهمیت می­باشد. هدف از این تحقیق بررسی تحولات ژئومورفولوژیک دریاچه­ مورد مطالعه است. برای مطالعه و بررسی این تحولات در بازدیدهای مکرر میدانی، تراس­های تشکیل شده در منطقه تعیین و با استفاده از GPS ارتفاع آنها اندازه­گیری شد. برای کنترل اندازه­گیری­های زمینی با استفاده از نرم­افزار۱۱  Global Mapper، نقشه­های توپوگرافی منطقه به مقیاس ۵۰۰۰۰/۱ و نقشه آبراهه­های ایران با مدل رقومی ارتفاعی (نقشه DEM ایران) منطبق شده است. برای تهیه و­­ تولید نقشه­های جدید و اندازه­گیری دقیق محدوده­ دریاچه از نرم­افزارهای،Arc Gis ۹.۳ ,Surfer ۹  استفاده شده است. بر اساس نتایج تحقیق حدود دریاچه بر اساس گسترش رسوبات دریاچه­ای و منحنی میزان ۷۰۰ متر تعیین شده است. وسعت این دریاچه­ ۱۶/۱۷۴ کیلومتر مربع، عمق­ حداکثر ­۱۵۹­ متر، عمق ­متوسط ۶۷/۵۲ متر، نسبت عمق­ متوسط به عمق­ حداکثر۳۳/۰، حجم ۴۳/۹۱۷۲ میلیون متر مکعب، درجه تکامل خط ساحلی ۳/۳ و طول خط­ ساحلی ۰۲/۱۵۴ کیلومتر برآورد شده است.

سیمره, کاتاستروفیک, لغزش کبیرکوه, سدکنندگی, ژئومورفولوژیک