ساناز آزادفلاح - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری گرایش منظر، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، قزوین، ایران
حسنا ورمقانی - استادیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، قزوین، ایران

شهر و خیابان هایش با منظر خود در معرض قضاوت ناظران قرار میگیرند. اما مسئله مهم در این میان، نحوه درک و خوانش منظر شهری از سوی مردم و کاربران فضاست. امروزه اغلب فضاهای عمومی شهری و خیابان هایش به دلیل افزایش بیرویه وسایل نقلیه و وابستگی الگوی زندگی شهری به آنها، به شدت تحت سلطه ماشین درآمده است. شکل گیری و توسعه اغلب فضاهای شهری، خیابان ها و کوچه ها، بر مبنای مقیاس سواره و مسائل مرتبط با ترافیک است. عدم توجه به محورهای حرکت پیاده، کیفیت بدنه ها، بافت و مصالح، مبلمان شهری، پوشش گیاهی نامناسب ازجمله عواملی هستند که خیابان ها را به محیطی مغشوش و ماشینی تبدیل نموده اند، این عوامل خود نیز باعث نارضایتی شهروندان و عدم حضور در مکان میشود. برخی از ویژگی های فضای شهری انسانمدار عبارت اند از: اجتماع پذیری، امنیت اجتماعی و روانی، خوانایی و دسترسی راحت، سرزندگی و پویایی، مقیاس انسانی و متناسب، حس تعلق و خاطره انگیزی. بنابراین در این پژوهش سعی شده، راهکارهای ارتقا منظر خیابان با تاکید بر شاخص های طراحی منظر انسان مدار، تبیین و اولویت هر یک از عوامل نسبت به مکان های موردمطالعه در راستای ارتقای کیفیت منظر خیابان موردبررسی قرار گیرد. در این راستا در انجام این پژوهش، روش تحقیق توصیفی_تحلیلی و روش گردآوری متون، کتابخانه ای و اسنادی است. بدین منظور جهت شفاف سازی متون و رسیدن به هدف اصلی مطالعه، ابتدا شاخص های انسان مداری منظر شهری در ارتباط با فضای شهری، منظر شهر و جایگاه آن در فرآیند طراحی شهری مطالعه و بررسی شده است. که جهت تدقیق آن از بررسی نمونه های موردی بهره گیری شده و درنهایت در بخش یافته های تحقیق به دو سوال اصلی پژوهش شامل شاخص های منظر انسان مدار کدام است؟ و چه راهکارهایی برای ارتقای کیفیت مناظر خیابانی با تکیه بر شاخص های منظر انسان مدار وجود دارد؟ پاسخ داده شده است.

منظر خیابان، منظر انسان مدار، خیابان، منظر شهری