رضا پوررحیم - بخش تحقیقات ویروس شناسی گیاهی، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
شیرین فرزاد فر - بخش تحقیقات ویروس شناسی گیاهی، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

ویروس برگ قاشقی سیب­زمینی (Potato leafroll virus-PLRV) عضو جنس Polerovirus، از مهم­ترین ویروس­های بیمارگر سیب­زمینی است که از غالب مزارع سیب زمینی کشور گزارش شده است. در این پژوهش، خصوصیات مولکولی جدایه­های ایرانی، با استفاده از ژن پروتئین پوششی مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور از مناطق مهم کشت سیب­زمینی در استان­ های آذربایجان، اردبیل، اصفهان، خراسان و همدان بازدید و نمونه­ برداری به دو صورت تصادفی و انتخابی انجام شد. نمونه­ ها از نظر آلودگی به PLRV با استفاده از آنتی­ بادی اختصاصی و به روش DAS-ELISA مورد آزمون قرار گرفتند. بر اساس نتایج آزمون الایزا این ویروس در تمام استان­های مورد نظر با میانگین فراوانی آلودگی ۶/۹ درصد ردیابی گردید. بیش­ترین و کم­ترین درصد آلودگی به ترتیب در استان اصفهان (۷/۲۳ درصد) و استان اردبیل (۹/۳) تعیین شد. در این تحقیق تعداد ۱۰ جدایه ایرانی PLRV از پنج استان مورد بررسی انتخاب شده و با استفاده از آغازگر­های اختصاصی، ناحیه ژنومی ORF۰ این جدایه ­ها طی واکنش زنجیره­ ای پلی­مراز تکثیر گردید. همردیفی توالی نوکلئوتیدی ژن ORF۰ مربوط به ۱۰ جدایه ایرانی PLRV به­دست آمده در این تحقیق و ۲۳ توالی ORF۰ دیگر جدایه­ های PLRV از سایر مناطق دنیا، نشان دهنده وجود ۲/۹۴ تا ۱۰۰ درصد همسانی در بین آن­ها بود. این مقایسه نشان داد که در بین جدایه ­های ایرانی، دو جدایه Ar۵۳ و Kh۱۱۶ دارای بیش­ترین درصد همسانی با جدایه­ ای از کشور هلند (Y۰۷۴۹۶) بودند. بر اساس مطالعات تبارزایی، جدایه­های PLRV به سه گروه تقسیم شدند که جدایه­های ایرانی به همراه برخی از جدایه­های اروپایی در گروه یک (Group I) قرار گرفتند

: ویروس برگ قاشقی سیب زمینی, ایران, پراکنش, تعیین توالی, ORF۰