عبدالرحمن نجفی عمران - استاد جامعه المصطفی العالمیه و دانش آموخته سطح ۴ حوزه علمیه
عباس الهی - عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه

بحث پیرامون واکاوی نافرمانی از حاکم در منطومه فقهی اهل سنت است؛ به این بیان که آیا از نظر اهل سنت می توان از حاکم نافرمانی نمود یا خیر. چنین بحثی در فقه سیاسی ضروری است و همگان باید حکم تخطی و نافرمانی از حاکم را بدانند و با آن اشنا باشند؛ چه در زمان تشکیل حکومت اسلامی با رهبری حاکم عادل باشد و چه در زمان حکومت جائر.در پژوهش حاضر با استفاده از شیوه تحلیلی - توصیفی به واکاوی دیدگاه های اهل سنت و ادله آن پرداختیم و به این نتیجه رسیدیم که اهل سنت بین حاکم عادل و پادشاه ستمکار فرقی قائل نیست و در موارد دستور به واجب، نافرمانی از هر یک از آن را حرام می شمارد و در موارد دستور به محرمات، نافرمانی از حاکم را واجب می داند و در مکروهات اختلاف نظر دارند و در موارد مشکوک نیز اصل را بر وحوب اطاعت از حاکم و حرمت نافرمانی از وی می دانند.

نافرمانی, حاکم عادل, حاکم جائر, اهل سنت