سید عباس میرجلیلی - مرکز آموزش عالی امام خمینی (ره)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

در صنایع غذایی، حفظ کیفیت و ایمنی مواد غذایی از اهمیت زیادی برخوردار است و همواره تلاش شده تا با انواع نگهدارنده ها این نگرانی مرتفع گردد. به همین منظور از نگهدارنده های سنتزی استفاده می شود که اثرات نامطلوبی بر سلامت انسان می توانند داشته باشند. طی چند دهه گذشته، کاربرد نگهدارنده های طبیعی افزایش یافته و اخیرا استفاده از فرآورده های مستخرج از گیاهان دارویی مورد سنجش قرار گرفته است. به منظور بررسی جوانب کاربرد مواد موثره گیاهان دارویی در صنایع غذایی و تبدیلی و تکمیلی، مطالعه ای مروری با جستجوی کلمات کلیدی در پایگاه های علمی صورت گرفت. نتایج نشان داد که برخی فرآورده های گیاهان دارویی طی اعصار گذشته به سفره انسان وارد شده و برخی نیازمند بررسی های تکمیلی در تعامل بین نوع ماده غذایی و ترکیب گیاهی است زیرا رابطه متقابل و تاثیر پذیری ترکیبات طبیعی با مواد غذایی نتایج متفاوتی می تواند در پی داشته باشد. علاوه بر این فرآورده های گیاهان دارویی می توانند به اشکال نگهدارنده، پوشش دهنده و بسته بندی کننده در این صنایع مورد استفاده قرار گیرند. ترکیبات پلی ساکاریدی، پروتئینی، اسیدهای چرب، اسانس، ژل و موسیلاژ، صمغ، رزین و موم اشکالی از فرآورده های گیاهی هستند که در نگهداری یا پوشش یا بسته بندی خوراکی محصولات غذایی نتایج امیدوارکننده ای را داشته اند.

اسانس، بسته بندی خوراکی، فرآورده های گیاهی، متابولیت ثانویه، نگهدارنده