لیلا شفیعی دستجردی - گروه شیمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، تهران، ایران

در این تحقیق، اندام هوایی گیاه گوتاکولا کاشته شده در منطقه گیلان به منظور بررسی راندمان اسانس و شناسایی اجزای آن مورد مطالعه قرار گرفت. اسانس گیری به روش تقطیر با آب انجام شد. اجزای اسانس با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی آنالیز و شناسایی شدند. بازدهی اسانس ۰/۰۴ درصد (حجمی-وزنی) بدست آمد. تعداد ۴۲ ترکیب شناسایی گردید که درمجموع ۹۴/۵۴ درصد اجزای اسانس را تشیل می دهند. ترکیبات عمده اسانس عبارتند از: Germacrene D (۳۲/۶۸ درصد)، E-Caryophyllene (۱۱/۴۱ درصد)، Neophytadiene (۶/۷۱ درصد) و Isospathulenol (۴/۳۸ درصد). سزکوئی ترپن ها (۷۲/۶۴درصد) بخش عمده ترپن های تشکیل دهنده اسانس گیاه گوتاکولا می باشند. همچنین در این مطالعه ظرفیت آنتی رادیکالی، میزان فنول و فلاونوئید تام عصاره های اتانولی و اتانول آبی ۷۵٪ گیاه گوتاکولا ارزیابی گردید. فعالیت آنتی رادیکالی نمونه های گیاهی با روش ۲،۲-دی فنیل-۱-پیکریل هیدرازیل (DPPH) اندازه گیری شد. محتوای فنول و فلاونوئید عصاره ها نیز به روشهای مرسوم تعیین شدند. برای بررسی هریک از این تست ها از یک کنترل استاندارد استفاده شد و هر سنجش برای هر عصاره با سه تکرار صورت گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که عصاره اتانولی گیاه گوتاکولا حاوی مقدار بالایی از فنول و فلاونوئید می باشد. در این بررسی بیشترین فعالیت آنتی رادیکالی در عصاره اتانولی گیاه موردنظر (۴/۵۱ ± ۱۳۵/۳۳= IC۵۰) یافت شد که در حدود ۴۸٪ پتانسیل BHA (۰/۶۷ ±۶۴/۹۵= IC۵۰) بعنوان کنترل مثبت می باشد. با مطالعات و تست های آنتی اکسیدانی بیش تر بر روی این گیاه می توان از این گونه بعنوان افزودنی یا مکمل در تامین آنتی اکسیدان های طبیعی بدن استفاده کرد

گوتاکولا، اجزای اسانس، فنول تام، فلاونویید، ظرفیت رادیکالی