امیر بیات ترک - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی،، تهران، ایران
اکبر فروزش - دانشجوی دکتری مدیریت انتقال تکنولوژی و مالکیت معنوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران، ایران

امروزه جایگاه گیاهان دارویی در سلامت جامعه و ارزش اقتصادی بر کسی پوشیده نیست به لطف ظهور و بروز فناوری های مختلف، تولید، فراوری و مصرف گیاهان دارویی متحول، و روز به روز مصارف آنها در محافل پژوهشی، پزشکی، علمی و آموزشی مورد تاکید می شودتوسعه فناوری های حوزه تولید و فراوری گیاهان دارویی به عنوان یکی از مصادیق رهیافت های توسعه کشاورزی پایدار تا حد زیادی به معرفی و بکار گیری آنها توسط کشاورزان و واحدهای فراوری گیاهان دارویی وابسته است.پژوهش حاضر با هدف تحلیل و شناسایی پیشران های توسعه فناوری حوزه تولید و فراوری گیاهان دارویی ایران انجام گرفته است. به لحاظ روش شناسی، از نوع کیفی و کمی بوده و به منظور تایید پیشران های شناسایی شده از روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق کارشناسان و مدیران مرتبط با تولیدو فراوری گیاهان دارویی وزرات جهادکشاورزی (۳۶۰N=) بودند که تعداد ۱۸۹ نفر از آنها در قالب نمونه گیری تصادفی طبقه ای برای انجام تحقیق انتخاب شدند. روایی پرسشنامه تحقیق با نظر پانل متخصصان و پایایی آن با محاسبه مقدار آلفای کرونباخ (۰/۹۵۴= α ) بدست آمد. عوامل پیشبرنده توسعه فناوری در تولید و فراوری گیاهان دارویی با استفاده از تحلیل عاملی در ۵ دسته : عوامل آموزشی و ترویجی، ویژگی فناوری های تولید و فراوری، سیاست گذاری دولتی، ویژگی های جامعه شناختی و پژوهش های کاربردی طبقه بندی شدند که در مجموع، ۵۹ درصد از واریانس کل را تبیین کردند۴۱ درصد از عوامل نیز در این تحقیق، شناسایی نشدند

فناوری، گیاهان دارویی، فراوری، پیشران