نادر رضائیان - دانشجوی دکتری، گروه مدیریت تکنولوژی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
محمدرضا رضوی - استادیار، گروه مدیریت تکنولوژی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
جلیل حیدری دهویی - دانشیار، گروه مدیریت صنعتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
افسانه زمانی مقدم - دانشیار گروه مدیریت آموزشی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

هدف: حمایت از ساخت داخل در کشورهای نفت خیز، رویکردی متداول و به اجماع رسیده است؛ اما در منابع علمی، روش تدوین و پیاده سازی الگوی مناسب برای آن با مشخص کردن حد و شیوه مطلوب مداخله شرکت های ملی نفت و گاز ارائه نشده است. هدف این مطالعه شناسایی محورهای اصلی، ابزارها و راه کارهای حمایتی شرکت ملی گاز ایران برای تقویت توانمندی تولیدکنندگان داخلی و وزن دهی به آن هاست. روش: ابتدا با مرور ادبیات سیاست صنعتی و تجربیات کشورهای نفت خیز، محورهای اصلی، ابزارها و راه کارها احصا شد. سپس موارد احصا شده از طریق مصاحبه نیمه ساختارمند با ماموریت و مقررات شرکت مذکور متناسب سازی و به روش دلفی فازی بومی سازی شد. در پایان به روش مقایسه زوجی بهترین بدترین، به آن ها از نظر اهمیت وزن دهی شد. یافته ها: در این مطالعه ابزارها و راه کارها در ۸ محور اصلی و ۴۹ ابزار و راه کار کدگذاری شد. محورهای اصلی به ترتیب اهمیت عبارت اند از: کاهش چالش های محیط کلان اقتصادی و سیاسی با وزن ۹/۲۵ درصد، حمایت از پژوهش و توسعه فناوری و نوآوری با وزن ۶/۱۳ درصد، مدیریت تقاضا و بازار با وزن ۸/۱۲ درصد، حمایت از سرمایه گذاری در زنجیره تامین صنعت گاز با وزن ۲/۱۲ درصد، برقراری هماهنگی و مدیریت عوامل بیرونی با وزن ۵/۱۱ درصد، حمایت از توسعه منابع انسانی با وزن ۵/۱۰ درصد، ایجاد یا تقویت نهادها ۱/۸ درصد و جبران نقص اطلاعات ۵/۵درصد. نتیجه گیری: حمایت از سازندگان کالا و تجهیزات داخلی، موضوعی چند انضباطی است و نیازمند به بسته منسجم و متوازنی از ابزارها و راه کارهاست.

حمایت از ساخت داخل, روش بهترین بدترین, روش های تصمیم گیری چندشاخصه, سیاست صنعتی, صنعت گاز ایران