فرزانه فتوحی فیروزآباد - استادیار، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران
حمیده افخمی اردکانی - دانش آموخته دکترا، گروه علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

در پژوهش حاضر، روش­های کریجینگ ساده و معمولی، معکوس فاصله و رگرسیون خطی بر پایه مدل ارتفاعی رقومی زمین، جهت برآورد بارش سالانه با استفاده از آمار بیست ساله­ داده­های بارش (۲۰۱۸– ۱۹۹۸) در ۳۳ ایستگاه باران­سنجی استان چهارمحال و بختیاری مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور، ابتدا در ArcMAP به ازای هر مدل در روش کریجینگ، واریوگرام آن محاسبه و با استفاده از فن ارزیابی دوجانبه، خطای نقشه­ها برآورد شد. بهترین روش از میان روش­های زمین آماری، روش کریجینگ معمولی با مدل گوسی بود؛ شاخص­های آماری MAE، MBE و RMSE  برای این روش به­ترتیب ۴۴/۷۴، ۴۸/۰ و ۷۲/۹۳ به­دست آمد. سپس داده­های بارش و ارتفاع ایستگاه­های موردنظر با استفاده از مدل رگرسیون خطی در محیط Curve Expert فراخوانی گردید. درنهایت به منظور تعیین بهترین مدل برای توزیع مکانی بارش و هم­چنین مقایسه روش­های آماری و زمین آماری، مدل­های رگرسیون خطی و کریجینگ معمولی با فن ارزیابی متقابل با یکدیگر مقایسه شدند و شاخص­های آماری MAE، MBE و RMSE برای روش رگرسیون خطی به­ترتیب ۱۱۵، ۳ و ۱۵۵ به­دست آمد. درنتیجه با توجه به دقت، صحت و میزان خطای نقشه­های تهیه شده مناسب­ترین روش برای درون­یابی بارش سالانه روش کریجینگ معمولی با مدل گوسی می­باشد.

ارزیابی دو جانبه, سیستم اطلاعات جغرافیایی, کریجینگ, مدل ارتفاعی رقومی, معکوس فاصله