محمود وطنی - کارشناس جغرافیا )آب و هوا شناسی(، دانشگاه پیام نور واحد سردشت

فرسایش خاک مسئله ای بسیار مهم در اغلب کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه و با اقلیم های خشک و نیمه خشک است. هدر رفت خاک، کاهش سطح اراضی و تولیدات کشاورزی، پر شدن مخازن سدها، تخریب جنگل و مراتع از جمله تبعات فرسایش خاک میباشد. در این مقاله با استفاده از مدلهای تصمیم گیری چند معیاره))Fuzzy-Fuzzy AHP پهنه بندی فرسایش خاک درمحدوده شهرستان مشگین شهر انجام گرفت. برای این منظور با استفاده از تصاویر ماهواره ای و عوامل موثری چون مدل رقومیارتفاع، پوشش گیاهی، شیب زمین و عوامل اقلیمی، شدت فرسایش و مناطق تحت فرسایش در محیط نرم افزار Arc Map برایانجام عملیات فازی سازی لایه ها انجام گرفت و سپس لایه های فازی سازی شده با اپراتور گاما ترکیب و نقشه پهنه بندی فرسایش خاک با مدل فازی حاصل شد. همچنین در محیط نرم افزار Matlab وزن دهی هر کدام از لایه های ذکر شده برآورد شد و درمحیط نرم افزار Arcgis با لایه های فازی سازی شده ترکیب و نقشه نهایی پهنه بندی فرسایش با مدل FAHP تولید شد. سپس هر کدام از نقشه های تولید شده به ۵ گروه شامل فرسایش خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم طبقه بندی شدند در مدل FAHP مناطق با شدت بالای فرسایش مساحتی بالغ بر ۴۳۵۱.۴۸ هکتار برآورد شد ولی در مدل Fuzzy مساحتی حدود ۱۸۳۰.۸۴ هکتار به دست آمد. که نتایج تحقیق نشان دهنده ی میزان دقت بالای مدل FAHP نسبت به مدل Fuzzy در تهیه نقشه پهنه بندی فرسایش میباشد. میزان همپوشانی فرسایش با کاربریهای حاصل از شئ گرا مشخص شدند.

پهنه بندی فرسایش، مدل FAHP، مدل Fuzzy، مشگین شهر