افشین متقی - دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
مصیب قره بیگی - جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران، ایران.

   اهمیت حقوق شهروندی، امروزه تا بدان حد است که وجود آنرا به مثابه ی یکی از مهمترین الزامات و عناصر دموکراسی به شمار می آورند. گذار از حکومت های نظامی، خودکامه و تمامیت خواه با مشی سرکوب گری، یکه سالاری و عدم رواداری به سوی شیوه هایی از حاکمیت دموکراتیک، ضرورت پرداخت عمیق به حقوق شهروندی را آشکار ساخته است. از این روی، بررسی حقوق شهروندی در حاکمیت شهری می تواند زوایای پراهمیتی از کیفیت پراکنش دموکراسی را در فضای شهری آشکار سازد. پژوهش حاضر با بررسی چهار شاخص «مسئولیت پذیری»، «شفاف سازی»، «شایسته سالاری» و «قانون گرایی» در مدیریت سیاسی کلانشهر تهران، کوشیده است تا ابعاد حقوق شهروندی در مجموعه ی شهرداری تهران را به عنوان مهمترین نهاد مدیریتی و حاکمیتی این شهر مورد کندوکاو قرار دهد. تحقیق حاضر، از لحاظ ماهیت، بنیادیکاربردی و از لحاظ روش، توصیفی ژرفانگر (پیمایشی) است. تعداد نمونه ی شهروندان با توجه به تعداد جامعه ی آماری، بر اساس فرمول کوکران انجام شده و تعداد ۱۱۳ نفر از شهروندان منطقه ی ۶ شهرداری تهران بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه با پرسش نامه مورد پرسشگری قرار گرفته اند. نتایج این پژوهش، نشانگر آن است که میزان رضایت شهروندان از حقوق شهروندی بر اساس شاخص های پژوهش، افت محسوسی داشته است و در مجموع، شاخص «قانونگرایی» نسبت به سه شاخص دیگر در وضعیت خوشایندتری قرار دارد.

شهروندی, قانون گرایی, مسئولیت پذیری, شفاف سازی, شایسته سالاری, شهرداری تهران