سعید عابدیان - کارشناس ارشد حقوق خصوصی

یکی از بحث برانگیزترین مواد قانون مدنی، ماده ی ۲۶۵ است که، علی رغم گذشت سالیان متمادی از تاریخ تصویب این ماده ومدلول آن، مساله ای است که همچنان در سطح دکترین و رویه قضایی، محل بحث و اختلاف است، این در حالی است که، بهجرات می توان گفت: اگر ماده ۲۶۵ ق.م را کاربردی ترین مواد قانون مدنی ندانیم، حداقل از مباحثی است که به طور قابلتوجهی، کاربردی و مبتلابه بوده، و نمی توان، وجود اختلاف در آراء صادره از محاکم در خصوص این ماده را انکار نمود، لازم بهتوضیح است، برخلاف سایر دعاوی از قبیل )دعوی خلع ید، الزام به تنظیم سند رسمی، ابطال سند و.( که دارای عنوان خاصیاست، آرایی که درخصوص ماده ۲۶۵ ق.م. صادر می شود، فاقد شناسنامه و عنوان است، لذا همین امر جهت دسترسی به آراءصادره و بررسی آنها، موجب تکلف و دشواری است، اما می توان اذعان داشت که، دادگاه ها موضوع ماده ۲۶۵ ق.م را تقریبا تحت عنوان »مطالبه ی وجه« مورد رسیدگی قرار می دهند.ماده (۲۶۵) قانون مدنی اشعار می دارد:»هر کس مالی به دیگری بدهد ظاهر در عدم تبرع است بنابراین اگر کسی چیزی به دیگری بدهد بدون این که مقروض آن چیز باشد می تواند استرداد کند.« هدف این تحقیق بررسی ماده ۲۶۵ قانون مدنی می باشد . در این تحقیق تلاش می شود تا با ذکر نظرات مختلف حقوقی و فقهی و نقد و بررسی آنها و نیز نظریات دکترین و رویه قضایی مربوطه این ماده را مورد بررسی دقیق قرار دهیم.

ماده ۲۶۵ ، قانون مدنی، نظریات دکترین ، رویه قضایی