تبیین ساختارهای اجتماعی- اقتصادی تاب آوری جوامع محلی در برابر بلایای طبیعی با تاکید بر سیلاب مطالعه موردی: حوضه های گردشگری چشمه کیله تنکابن و سردآبرود کلاردشت

بسیاری از مکانهای قابل سکونت انسانها در معرض مخاطرات طبیعی قرار دارند. نکته قابل تامل آن است که مخاطرات طبیعی را نمیتوان از بین برد بلکه باید با اقدامات کاهشی به مدیریت این پدیده پرداخت و یا این که تاب آوری جوامع در برابر این نوع مخاطرات را بهبود بخشید. بررسی پیشینه مطالعات نشان میدهد ارتقاء تاب آوری ساکنین در برابر بلایای طبیعی، تحت تاثیر عوامل اجتماعی، اقتصادی، محیطی و مدیریتی قرار دارد. هدف اصلی این مقاله بررسی ساختارهای یادشده در دو حوضه سیلخیز چشمه کیله تنکابن و سردآبرود کلاردشت است. روش شناسی مقاله به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ شیوه اجرا، کمی است لیکن تلاش شده برای حصول به نتیجه دقیقتر، با استفاده از شاخص های ترکیبی و در قالب پرسشنامه، دیدگاه ساکنین منتخب در دو حوضه مطالعه شده، مورد سنجش قرار گیرد. اطلاعات پرسشنامه با استفاده از نرم افزار آماری SPSS پردازش و بر اساس هدف، از آزمونهای متعددی استفاده شد. یافته های تحقیق بیانگر آن است که عوامل فردی، اجتماعی- فرهنگی و شایستگی جوامع همراه با عوامل زیرساختی در وضعیت مناسبی قرار دارند. در عین حال نتایج تحلیل مسیر هم نشان می دهد که عوامل مدیریتی - نهادی (۹۳۶/۰) و پس از آن عوامل فردی (۶۱۹/۰) بیشترین تاثیر را در ارتقاء و بهبود تابآوری ساکنین دو حوضه نمکآبرود و سردآبرود دارند.

Keywords:

بلایای طبیعی , سیلاب , ساختارهای اجتماعی- اقتصادی , تاب آوری , حوضه چشمه کیله تنکابن , حوضه سردآبرود کلاردشت