مازیار محیطی اصلی - Department of Animal Science, Faculty of Agriculture Science, University of Guilan
مطهر رهنمای قلعه رودخانی - Department of Animal Science, Faculty of Agriculture Science, University of Guilan

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: اسیدهای آلی یکی از جایگزین ­های آنتی بیوتیک­ های محرک رشد هستند که اثرات مفیدی بر عملکرد حیوان و جمعیت میکروبی دستگاه گوارش دارند. به طور کلی، افزودن اسیدهای آلی به خوراک سبب کاهش pH خوراک و دستگاه گوارش، تحریک رشد، کمک به غلبه جمعیت باکتری­های مفید بر باکتری­های بیماری­زا و کاهش متابولیت ­های سمی تولید شده توسط باکتری ­های مضر می ­شوند. مواد و روش­ ها: تعداد ۲۴۰ قطعه جوجه گوشتی یک­روزه سویه راس ۳۰۸ در آزمایشی به ۴ تیمار آزمایشی، ۴ تکرار و ۱۵ قطعه جوجه در هر تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی تقسیم شدند. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح صفر، ۲۰۰، ۳۰۰ و ۵۰۰ میلی­لیتر اسیدیفایر در ۱۰۰۰ لیتر آب آشامیدنی بودند. یافته­ ها: ضریب تبدیل خوراک در جوجه­ هایی که دو سطح ۲۰۰ و ۵۰۰ میلی ­لیتر اسیدیفایر در ۱۰۰۰ لیتر آب آشامیدنی دریافت کردند، نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت (۰/۰۱>p). شاخص کارایی اروپایی در تمام سطوح اسیدیفایر نسبت به تیمار شاهد بیشتر بود و روند افزایشی خطی معنی­ داری داشت (۰/۰۵>p). جوجه ­هایی که ۵۰۰ میلی ­لیتر اسیدیفایر در آب دریافت کردند، کمترین ضریب تبدیل خوراک (۱/۶۴ در برابر ۱/۸۰؛ ۰/۰۱>p) و بیشترین شاخص کارایی اروپایی (۳۹۴ در برابر ۳۳۲؛ ۰/۰۵>p) را نسبت به شاهد داشتند. وزن بورس فابرسیوس، طحال و پانکراس در جوجه ­های دریافت کننده سطوح مختلف اسیدیفایر بیشتر از گروه شاهد بود (۰/۰۵>p). pH پیش ­معده و ژنوم جوجه ­هایی که ۵۰۰ میلی­ لیتر اسیدیفایر و  pH  دوازدهه جوجه­ هایی که ۳۰۰ میلی­ لیتر اسیدیفایر دریافت نمودند، نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت (۰/۰۵>p). افزودن اسیدیفایر به آب آشامیدنی جوجه­ های گوشتی تفاوتی در شمار باکتری­ های لاکتوباسیلوس، کلی­فرم­ ها و اشریشیا کلی در ایلئوم ایجاد نکرد (۰/۰۵>p). ضخامت لایه لامینا پروپریا در جوجه­ هایی که سطح ۳۰۰ میلی ­لیتر اسیدیفایر دریافت کردند، نسبت به سطح ۲۰۰ میلی لیتر اسیدیفایر افزایش یافت (۰/۰۵>p). افزودن سطوح مختلف اسیدیفایر به آب آشامیدنی جوجه­ های گوشتی اثری بر عیار آنتی­بادی علیه SRBC و نیوکاسل نداشت.  نتیجه­ گیری: نتایج نشان می­ دهند که سطح ۵۰۰ میلی ­لیتر اسیدیفایر در ۱۰۰۰ لیتر آب آشامیدنی با افزایش وزن اندام ­های گوارشی نظیر پانکراس نسبت به تیمار شاهد و اسیدی کردن نواحی ابتدایی دستگاه گوارش، سبب بهبود عملکرد رشد می ­شود.

Acidifier, Broiler, Growth performance, Immune response, Intestinal morphology, Intestinal microbiota, اسیدیفایر, پاسخ ایمنی, جوجه گوشتی, جمعیت میکروبی روده, ریخت­ شناسی روده, عملکرد رشد