محمد گیوه چی - University of Tabriz
عین اله عبدی - University of Tabriz
مقصود بشارتی - University of Tabriz
ذبیح اله نعمتی - University of Tabriz

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: در شرایط فعلی کشور که کمبود مواد خوراکی مورداستفاده در تغذیه دام وجود دارد استفاده از ضایعات می­تواند از سه جنبه کم کردن وابستگی دام به غلاتی که توسط انسان مصرف می شود، کاهش هزینه تامین مواد مغذی موردنیاز دام و حذف برنامه ­های پرهزینه ازبین بردن پس مانده های صنایع تبدیلی کشاورزی و جلوگیری از آلودگی محیط زیست حاصل از انباشت این پس مانده­ها موردتوجه و عمل قرار گیرد. تفاله خرما محصولی است که پس از استخراج شیره خرما به دست می آید و قسمت گوشتی و پوسته خرما را شامل می شود. تفاله خرما می­ تواند جانشین منابع گران قیمت کربوهیدرات شود. هدف از این طرح بررسی اثرات افزودن سطوح مختلف تفاله خرما بر کیفیت، فراسنجه های تخمیری و گوارش پذیری یونجه سیلو شده و تعیین بهترین سطح استفاده از تفاله خرما در یونجه سیلو شده بود. مواد و روش ها: این پژوهش در قالب طرح کاملا تصادفی با ۹ تیمار و ۳ تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: یونجه (شاهد)، یونجه ۹۷/۵ درصد + تفاله خرما ۲/۵ درصد، یونجه ۹۵ درصد + تفاله خرما ۵ درصد، یونجه ۹۲/۵ درصد + تفاله خرما ۷/۵ درصد، یونجه ۹۰ درصد + تفاله خرما ۱۰ درصد، یونجه ۸۷/۵ درصد + تفاله خرما ۱۲/۵ درصد، یونجه ۸۵ درصد + تفاله خرما ۱۵ درصد، یونجه ۷۲/۵ درصد + تفاله خرما ۱۷/۵ درصد، یونجه ۸۰ درصد + تفاله خرما ۲۰ درصد. به منظور برآورد فراسنجه ­های تولید گاز، از آزمون تولید گاز استفاده شد. پایداری هوازی سیلاژ یونجه در ساعت­های مختلف پس از بازکردن درب سیلوها ارزیابی شد. یافته­ ها: نتایج نشان داد که بین تیمارها اختلاف معنی­داری از لحاظ ترکیب شیمیایی وجود دارد. در بین تیمارهای آزمایشی یونجه سیلاژ شده دارای ۱۵ درصد تفاله خرما کمترین میزان نیتروژن آمونیاکی را در مقایسه با سایر تیمارها به طور معنی داری به خود اختصاص داد. افزودن سطوح مختلف تفاله خرما به سیلاژ یونجه به طور معنی­داری میزان pH حاصل از سیلاژ را نسبت به تیمار شاهد کاهش داد (۰/۰۵ نتیجه گیری: باتوجه به نتایج حاصل از این پژوهش، استفاده از تفاله خرما به ­منظور بهبود ارزش تغذیه ­ای، فراسنجه های تخمیری، گوارش پذیری و پایداری هوازی سیلاژ یونجه پیشنهاد می­ گردد.

Alfalfa silage, Aerobic stability, Date pulp, Fermentation parameters, سیلاژ, تفاله خرما, پایداری هوازی, فراسنجه تخمیری