تدوین و روانسنجی نسخه کوتاه پرسشنامه سنجش سواد سلامت بزرگسالان (HELIA-SF)

مقدمه: ابزارهای سنجش و غربالگری سواد سلامت باید بتوانند این شاخص را در محیط های پیچیده ارائه مراقبت سلامت اندازه گیری کنند. این مطالعه با هدف تدوین و روان سنجی نسخه کوتاه پرسشنامه سنجش سواد سلامت بزرگسالان (Health Literacy for Adults-Short Form: HELIA-SF) انجام شد. مواد و روش کار: در این مطالعه روش شناختی، از بین گویه های هر یک از سازه های پرسشنامه اصلی (HELIA)، گویه هایی که بیشترین قابلیت نمایندگی از آن سازه، و نیز پوشش حداکثری متغیرها را داشتند به عنوان گویه های نسخه کوتاه، انتخاب شدند. روایی محتوایی با پانل خبرگان، و روایی صوری با تعدادی از افراد گروه هدف مورد بررسی قرار گرفت. برای سنجش روایی ساختاری از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از همبستگی داخلی (ضریب آلفای کرونباخ) و همبستگی درون رده ای (ICC) محاسبه شد. یافته ها: روایی محتوایی گویه های پرسشنامه از نظر کیفی مطلوب تشخیص داده شد، مقادیر مطلوب (بیشتر از ۵۶/۰ برای نسبت روایی محتوایی، و بیشتر از ۷۹/۰ برای شاخص روایی محتوایی) به دست آمد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که گویه های پرسشنامه (۹ گویه) با دو عامل مهارت های پایه ای (۵ گویه) و مهارت های تصمیم گیری (۴ گویه) حدود ۶۱ درصد تغییرات را پوشش داده و الگوی حاصل از تحلیل عاملی تاییدی از برازش قابل قبول برخوردار شد: [X۲/df=۲۰/۲, GFI=۹۵/۰, CFI=۹۷/۰, NFI=۹۵/۰, NNFI=۹۶/۰, SRMR=۰۶۸/۰, RMSEA=۰۷۴/۰]. ضریب آلفای کرونباخ و ICC برای هر یک از دو بعد (به ترتیب ۸۴/۰ ، ۸۱/۰ و ۸۵/۰ ، ۸۲/۰) و برای کل گویه ها (به ترتیب ۹۱/۰ ، ۸۱/۰) مقادیر مورد تایید به دست آمد. نتیجه گیری: نسخه کوتاه پرسشنامه سنجش سواد سلامت بزرگسالان (HELIA-SF) ابزاری پایا و روا است. این نسخه به علت کوتاه و مختصر بودن، و در نتیجه سرعت تکمیل بالاتر نسبت به نسخه اصلی، برای اندازه گیری سطح سواد سلامت در گروه های مختلف جمعیتی شهری و روستایی مناسب است.  

Keywords:

Health Literacy , Questionnaire , Adults , سواد سلامت , پرسشنامه , بزرگسالان