صادق بارانی - دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز. (نویسنده مسئول)
زهرا زهادت پور - دانشجوی پزشکی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز.
احمد ابراهیمی - کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه تهران.

کلاهبرداری رایانه ای به لحاظ خلاقیت مرتکب آن و سهولت و کثرت ارتکابش، شایع ترین جرم اقتصادی فضای مجازی محسوب می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر شیوع ویروس کووید ۱۹بر میزان وقوع کلاهبرداری رایانه ای انجام شده است. تحقیق حاضر یک تحقیق علی - مقایسه ای است که به صورت پس رویدادی توصیفی صورت گرفته است. جامعه آماری در این تحقیق کلیه پرونده های کلاهبرداری رایانه ای واقع شده در سال های ۱۳۹۷، ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ در شهرستان دشتی استان بوشهر می باشد. نتایج تحقیق، نشان داد تفاوت معناداری بین میانگین کلاهبرداری رایانه ای واقع شده در سال ۱۳۹۷و سال ۱۳۹۸وجود ندارد اما میانگین کلاهبرداری رایانه ای در سال ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ در مقایسه با سال ۱۳۹۹ تفاوت معناداری را نشان می دهد. همچنین مطابق با آزمون تی زوجی بین کلاهبرداری های رایانه ای واقع شده در سال ۱۳۹۹ از نظر سطح معناداری درون گروهی، تفاوت معناداری وجود داشت. با توجه به رعایت پروتکل های بهداشتی پس از شیوع کرونا به علت در خانه ماندن مردم، نرخ برخی از جرایم از جمله سرقت منزل  در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۷و ۱۳۹۸ روند کاهشی چشمگیری را نشان می دهد؛ اما جرم کلاهبرداری رایانه ای دارای یک سیر صعودی بود و این موضوع بیانگر این امر است که شیوع این ویروس در خصوص ارتکاب کلاهبرداری رایانه ای تاثیرگذار بوده است.

جرم, کلاهبرداری رایانه ای, کووید ۱۹, نظریه فوق اشباع جنایی