محمدجواد اصغری - پژوهشگر

به دلیل اینکه موضوع علوم انسانی «انسان» است و در آن از احوال و اوضاع انسان بحث می شود، تاثیرات مهمی در زندگی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جوامع انسانی دارد. مدت دو قرن است که علوم انسانی موجود، از مغرب زمین وارد کشورهای اسلامی شده و تا امروز، در مراکز علمی بدون هیچ تغییری تدریس می شود. عده ای از دانشمندان مسلمان، ترویج این علوم را در کشورهای اسلامی مفید ندانسته و معتقدندکه باید علوم انسانی مبتنی بر اندیشه دینی تدوین شود. پرسش این است که علوم انسانی جدید چه نواقصی دارد که نمی­تواند نیازهای مادی و معنوی جهان اسلام را برآورده سازد و باید علوم انسانی مبتنی بر اندیشه دینی تدوین شود؟ تحقیق حاضر در پی یافتن پاسخ به سوال یادشده است. یافته ها نشان می دهد که علوم انسانی جدید پس از ورود به جهان اسلام، در صحنه نظر و عمل با چالش هایی مواجه بوده است و در تقابل با فرهنگ، آداب و ارزش های اسلامی بوده و اکثر دانش آموختگان این مراکز دین ستیز و وابسته بار آمده اند و در برابر ارزش های دینی قرار گرفته اند. به دلیل ناهمگونی مبانی این علوم با مبانی علوم اسلامی و ناسازگاری علوم انسانی موجود با باورهای دینی و معرفتی جوامع اسلامی و همچنین تفاوت معرفت شناسی انسان از دیدگاه اسلام با معرفت شناسی انسان از منظر غرب، جاودانگی اسلام و جهان شمولی وکمال دین، ایجاب می کند که علوم انسانی اسلامی مبتنی بر ارزش های الهی و دینی تدوین شود.

علوم انسانی, اسلامی, جاودانگی, جهان شمولی, مصلحت