قرآن و عترت دربردارنده چارچوب تمام نیازمندی های انسان و جامعه بوده و دارای نظام معرفتی، تربیتی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است که در صورت به کارگیری آن ها می توان به هدف آفرینش انسان (خلیفه اللهی در زمین) نزدیک شده و با گسترش عدالت موردنظر قرآن و عترت، به رفاه عمومی و پیشرفت در عرصه های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و... دست یافت. در قرآن، اصول و شاخص های پیشرفت جامعه در ابعاد و حوزه های متعدد بیان شده است. با توجه به اینکه هدف از نگارش این مقاله استخراج عوامل پیشرفت در حوزه های زندگی فردی و جمعی در اجتماع اسلامی است با این توصیف در این مقاله نویسنده درصدد است، با استفاده از روش تحلیل اسنادی از روش های تحلیل کیفی به بررسی عوامل پیشرفت در جامعه اسلامی بپردازد و در این راستا به تشریح موارد تاثیرگذار در حوزه های اعتقادی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی که شاخصه های مهم پیشرفت است، پرداخته است؛ و بخشی از این علت ها و عوامل را برشمرده و با توجه به آیات قرآن کریم و استفاده از کلام آسمانی وحی الهی و دیدگاه مفسران و صاحب نظران به اجمال آن ها را مورد ارزیابی قرار داده است. با توجه به توصیف های فوق، نویسنده در این پژوهش درصدد پاسخگویی به این پرسش اساسی است که عوامل پیشرفت جامعه اسلامی از منظر قرآن کریم چیست؟

پیشرفت, جامعه اسلامی, قرآن, حدیث, اقتصاد, سیاست, اجتماع, فرهنگ, ایدئولوژی, شاخص ها