زاهد غفاری هشجین - دانشگاه شاهد
هاجر صادقیان - دانشگاه شاه
هاجر صادقیان - دانشگاه شاه

چکیده هدف اصلی این مقاله شناخت نقش جنبش های اسلامی در تقویت هویت اسلامی در عرصه جهانی شدن با تاکید بر جنبش های اسلامی فلسطین است. امروزه جهانی شدن تاثیرات عمیقی بر فرهنگ و هویت جوامع در ابعاد مختلف ملی و مذهبی دارد. در این فرآیند حفظ هویت اسلامی از تهاجم بیگانه و تقویت آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از جمله عوامل تاثیر گذار در این باره، جنبش های اسلامی معاصر در جهان اسلام به ویژه جنبش های اسلامی فلسطین است. در طول قرن اخیر موضوع فلسطین و دفاع از کیان و هویت اسلامی آن از مهمترین مباحث سیاسی جهان اسلام بوده است. تمسک به سمبل های هویتی آن از جمله مسجدالاقصی نیز جایگاه مهمی در مبارزات مردم فلسطین و جنبش های اسلامی آن نظیر جنبش حماس و جهاد اسلامی داشته است. بر این اساس در این مقاله سعی شده است با استفاده از روش مطالعات اسنادی به این سوالات سه گانه پاسخ داده شود. نتیجه مطالعات نشان می دهد که در نتیجه عدم کارایی ایدئولوژی های ناسیونالیستی و سوسیالیستی، فلسطینی ها بیشترین اقبال را به احیا و تقویت هویت اسلامی خود نشان داده اند و گروههای مقاومت نیز در مبارزه خود علیه دشمن اشغالگر موفقیت هایی را کسب کرده اند. از جمله آنها می توان به دستاوردهای انتفاضه اول، انتفاضه ی مسجدالاقصی و مقاومت گروههای حماس و جهاد اسلامی در جنگ ۲۲ روزه و همچنین حمایت دنیای اسلام از آنها اشاره کرد. این گونه مبارزات تنها در احیا و تقویت هویت اسلامی فلسطینی ها بلکه در تقویت هویت و همبستگی مسلمانان، رشد و گسترش جریان بیداری اسلامی در کشورهای عربی در عصر جهانی شدن موثر بوده است.

جهانی شدن, هویت اسلامی, جنبش های اسلامی, فلسطین, انتفاضه, حماس, جهاد اسلامی