گلایه یوسفی - کارشناس ارشد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا همدان دکترای تخصصی علوم خاک
مهدی همایی - استاد گروه معدن و محیط زیست، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه تربیت مدرس
علی اکبر نوروزی - دانشیار پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری

پایش مداوم آلاینده ها و پیشبینی حرکت آنها در خاک برای پایداری محیط زیست ضروری است. هدف از این مطالعه تعیین غلظت اولیه نیکل در یک پهنه گسترده و چگونگی حرکت آن در نیمرخ خاک بود. تعداد ۳۲۵ نمونه خاک جمع آوری و بازتاب طیفی آنها اندازه گیری شد. غلظت اولیه نیکل با استفاده از مدل تخمین گر PLSR بدست آمد و آبشویی آن تحت شرایط اشباع ماندگار با شدت جریانی برابر با ۷/۵۵ cm h-۱ تا ۱۵۰ حجم منفذی انجام یافت. نتایج نشان داد که نرم افزار HYDRUS-۱D به خوبی میتواند حرکت نیکل در خاک را پیشبینی نماید به طوریکه مدل متحرک-غیرمتحرک (MIM) برازش خوبی بر داده های منحنی رخنه نیکل در شرایط غلظتهای اولیه مختلف دارد. مقادیر R۲ بین داده های اندازه گیری شده و پیشبینی شده نیکل در غلظتهای اولیه ۶۰، ۸۰، ۹۰، ۱۰۰، ۱۲۰ و ۱۵۰ppm به ترتیب ۰/۹۰، ۰/۹۱، ۰/۹۱، ۰/۹۳، ۰/۹۵ و ۰/۹۸ به دست آمد. نتایج نشان داد با کاهش غلظت نیکل، منحنیهای رخنه پهن تر شده و شیب کم این منحنیها نشان دهنده غالببودن نقش فرآیندهای انتشار و پخشیدگی و ناچیزبودن نقش جریان توده ای و نیز جریان ترجیحی میباشد.

نیکل، PLSR، HYDRUS-۱D، منحنی رخنه