کریم باقری - دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکده هنرومعماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
رسول درسخوان - استادیار گروه شهرسازی، دانشکده هنرومعماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
محمدرضا پورمحمدی - استادگروه برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، ایران

بیان مساله: آنچه معاصرسازی بافت های تاریخی شهرها را در فرایند دگردیسی شهری ضروری می کند، دگرگونی های شهری هستند که معمولا اثرات ناگواری بر بافت تاریخی شهرها در طی زمان وارد می کنند و قاعدتا دلیل مجاب کننده به کارگیری رهیافت معاصر سازی عکس العمل در قبل دگرگونی ها شهری می باشد، بافت تاریخی شهر تبریز که نماد هویت چند هزارساله آن است، در دوران معاصر از یک سو با پیدایش نیازها و عملکردهای جدید و از سوی دیگر با پیدایش تمنایی برای دگرگونی ها، هویت و کارکرد فضاهای تاریخی آن دچار دگرگونی اساسی شده است.هدف: این پژوهش، نقش مولفه های معاصرسازی را در جریان دگردیسی شهری در عرصه بافت تاریخی- فرهنگی شهر، با تاکید بر حفظ هویت مورد تحلیل قرار می دهد.روش: روش تحقیق پژوهش حاضر، تحلیلی- توصیفی است. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های گالموگراف اسمیرونف و دوربین- واتسون انجام گرفت. جهت رتبه بندی مولفه ها از تحلیل رنکینگ و الماس بر اساس روش پرامتی بهره گرفته شد.یافته ها و نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشانگر آن است که تمام مولفه های در نظر گرفته شده، در ارتباط تنگاتنگ باهم، اما با ضریب تاثیر متفاوت از هم در معاصرسازی بافت تاریخی کلان شهر تبریز دخالت دارند و مولفه کالبدی و اقتصادی در اولویت بالایی نسبت به بقیه مولفه ها قرارگرفته است. با توجه به تجارب برگرفته از انجام این پژوهش، بررسی موانع معاصرسازی بافت های تاریخی، ایجاد عملکردهای نسبتا فعال در بافت ازجمله راهکارهای پیشنهادی می باشد.کلید واژه ها: دگردیسی، معاصرسازی، بافت تاریخی- فرهنگی، هویت، کلان شهر تبریزنکات برجسته:با توجه به خلاء های مطالعاتی خصوصا در زمینه دگردیسی فضاهای شهری بافت های تاریخی با رویکرد معاصرسازی، ضرورت چنین مطالعاتی جهت راهبردهای کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در فضاهای شهری معاصر اهمیت می یابد.دگردیسی شهری باعث ایجاد تفاوت های ماهوی در شکل و ماهیت فضاهای شهری می شود. عدم درک این مفهوم، سبب می شود که برنامه ریزی انسجام فکری مطلوب نداشته باشد.

دگردیسی, معاصرسازی, بافت تاریخی- فرهنگی, هویت, کلان شهر تبریز