اپیک، اتیک و امیک در موسیقی عاشورایی

واقعه عاشورا، بازنمایی مناسک عاشورا و موسیقی عاشورا پیشینه ای به درازای بیش از چهارده قرن دارد و شیعیان هرساله در غالب هنرمند، مجری یا نظاره گر در نای بازنمایی شرکت دارند. رویکرد اپیک، اتیک و امیک سه نوع دیدگاه متفاوت برای یک فرایند واحد است. آیین عاشورا، بازنمایی فرایند حماسه عاشوراست که اغلب هنرها در آن به خودنمایی می پردازند. هنر موسیقی و موسیقی عاشورایی به دلیل انتزاعی بودنش فلسفی ترین هنری است که به غیراز جنبه های عینی گرایانه، هویتی درونی و ذهنی گرایانه نیز دارد. رویکرد اپیک پاسخگوی تحلیل بخش حماسی عاشوراست، رویکرد اتیک پاسخگوی تحلیل بخش ظاهری و قابل رویت موسیقی عاشوراست و رویکرد امیک پاسخگوی تحلیل درونی و غیرقابل رویت موسیقی عاشورا است. هدف از این پژوهش یافتن دلایل عینی گرایانه و ذهنی گرایانه ی اجرای موسیقی عاشورایی است و سوالات مطرح شده در این پژوهش عبارت اند از: -۱ چگونه سیستمهای اعتقادی ذهنی، زبانی و رفتاری به هم پیوسته اند؟ -۲ چه زمانی نگاه های اتیک و امیک باهم منطبقاند و در کدام لحظه از یکدیگر فاصله میگیرند؟ این تحقیق پژوهشی است کیفی که به روش سوسیومتری تدوین شده است و شیوه جمع آوری داده ها مشاهده ای و کتابخانه ای است. سیستمهای اعتقادی ذهنی، زبانی و رفتاری به هم پیوسته اند و در فرایند تحلیل، همپوشانی دارند. همچنین رویکردهای اتیک و امیک باهم منطبق اند مگر در مواردی خاص که در متن مقاله به تفضیل به آن پرداخته شده است. برای تحلیل و تفسیر مناسک آیینی عاشورا لازم است که هر سه رویکرد (اپیک، اتیک، امیک) باهم و همزمان در تحلیل مداخله کنند، چراکه هر سه برای بازنمایی واقعه عاشورا و هدف اصلی این بازنمایی که همانا ساختن افرادی با هویت امام حسین(ع) است، نیاز است.

Keywords:

اپیک , اتیک , امیک , سوسیومتری , موسیقی عاشورایی