بررسی تجلی مفهوم ایثار در نقاشی دفاع مقدس بر اساس نظریه پانوفسکی با تمرکز بر نقاشی »ایثار« از کاظم چلیپا

در طول تاریخ، هنر و آثار هنری، محمل مناسبی برای بیان مفاهیم و موضوعات مختلف، بهخصوص موضوعات پیچیده ای مانند جنگ و انقلاب بودهاند. هنرها آیینه روشنی از ساختار اجتماعی، سیاسی و فرهنگی دوره های مختلف به شمار میروند. تجزیه وتحلیل و نقد آثار هنری این امکان را به ما میدهد تا روند اندیشه ها، ذهنیات بشری و نگاه آنها به مسائل سیاسی، اجتماعی و عاطفی را درک کنیم. هنر دوران انقلاب اسلامی، بخش مهمی از هنر معاصر ایران را تشکیل میدهد. انقلاب اسلامی" href="https://civilica.com/search/paper/k-%D9%87%D9%86%D8%B1%20%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8%20%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C/">هنر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس توسط هنرمندان جوان و متعهد و معتقد به آرمانهای اسلام و انقلاب از سال ۱۳۵۷ شکل گرفت. آثار این دوران، نشاندهنده تاثیر فضای حاکم بر این هنرمندان است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی چگونگی تجلی مفهوم ایثار در نقاشی دفاع مقدس با محوریت اثری با همین عنوان از یکی از هنرمندان انقلاب اسلامی »کاظم چلیپا« است. پرسش پژوهش حاضر این است که این هنرمند مفهوم ایثار را در آثار خود چگونه با بهره گیری از چه عناصری به تصویر درآورده است؟ آیا فضای جنگ بر بیان مفهوم ایثار در این تابلو تاثیرگذار بوده است؟ جهت دستیابی به پاسخ، اطلاعات موردنیاز به شکل کتابخانه ای گردآوری شده و با رویکردی بنیادی و شیوه توصیفی- تحلیلی بر اساس نظریه پانوفسکی به بررسی تابلو ایثار پرداختهشده است. بدین ترتیب مختصری از هنر انقلاب اسلام و بررسی تابلو نقاشی » ایثار« کاظم چلیپا در سه مرتبه پیشاشمایل نگارانه و شمایل نگاری و شمایل شناسی بررسی شده است؛نهایتا پژوهش حاضر بیان میکند که کاظم چلیپا در ساختار تابلو خود چه ازنظر شمایلنگاری و شمایلشناسی برای به تصویر کشیدن مفهوم ایثار، از عناصری نمادین و بومی برگرفته از مکتب قهوه خانه و عناصر نمادین قابل درک در دوران مقدس بهره گرفته است.

Keywords:

هنر انقلاب اسلامی , انقلاب , کاظم چلیپا , شمایل نگاری , شمایل شناسی , سبک , قرارداد , فرم , موضوع , سبک , محتوا.