رویا افکاری - سازمان آموزش و پرورش استان فارس، شیراز
حمید عندلیب نیا

ایثار و شهادت از ارزشمندترین مباحثی است که در فرهنگ اسلامی از جایگاهی والا برخوردار است. اهمیت بالای این امر لزوم توجه به آن را در جامعه امروز که اخیرا با پیدایش بیماری کووید-۱۹ و تغییر روش آموزشی مدارس از حضوری به مجازی و وارد شدن دانش آموزان به محیط جدید و فضای مجازی که با مفاهیمی چون جهانی شدن و در هم آمیختن فرهنگ ها همراه است، نشان می دهد. با توجه به اصل سند تحول بنیادین آموزش و پرورش ساحت تربیتی، اعتقادی، عبادی و اخلاقی هدف، پرورش تربیت یافتگانی است که دین اسلام را حق دانسته و به عنوان نظام معیار میشناسند و باور دارند و آگاهانه، آزادانه،شجاعانه و فداکارانه برای تکوین و تعالی اخلاقی خود و دست یابی به مرتبه ای از حیات طیبه از آن تبعیت می نمایند و به رعایت احکام دین و موازین اخلاقی مقید هستند. با شناخت روش زندگی و آموزه های اخلاقی پیشوایان دینی تاثیر آن را در رفتار خود نشان دهند. شهیدان از مستحکم ترین هویت ملی دینی برخوردار بوده اند که میتوانند اسوه برای نوجوانان در یافتن هویت واقعی خویش باشند. در این بین دانش آموزان به عنوان آینده سازان فردای بشر نیازمند آشنایی با مفاهیم ایثار، شهادت و میل به تحقق آن در جهت ساختن جامعه آزاد اسلامی هستند. نقش آموزش و پرورش در ترویج فرهنگ شهادت بسیار سرنوشت ساز است. با توجه به گسترش حجم تهاجم تبلیغات منفی (جنگ نرم) دنیای غرب علیه ارزشهای ملی دینی جوامع اسلامی، ضرورت و اهمیت حفظ و نشر فرهنگ شهادت و ایثار به عنوان یک فرهنگ غنی و نهادینه کردن آن ضرورت دارد. پژوهش حاضر با هدف نقش فضای مجازی در نهادینه سازی فرهنگ ایثار و شهادت در دانش آموزان ابتدایی با توجه به اصل سند تحول بنیادین آموزش و پرورش می باشد. روش پژوهش توصیفی و مصاحبه با معلمان و جامعه پژوهش نیز دانش آموزان ابتدایی می باشند. نتایج نشان داد با توجه به اینکه دانش آموزان بیشتر وقت خود را در فضای مجازی می گذرانند ایجاد کانالی مجزا در قالب درس هدیه آسمانی به عنوان فرهنگ ایثار و شهادت و معرفی شهدا وسبک زندگی آنان به عنوان الگو کمک بسیار زیادی به نهادینه سازی فرهنگ ایثار و شهادت درهویت دانش آموزان دارد.

فرهنگ، ایثار، شهادت، دانش آموزان، فضای مجازی