طاهره علیزاده - دانشجوی ارشد روان شناسی تربیتی موسسه آموزش عالی شاندیز مشهد

رسانه ها در عصر حاضر "تار وپود نمادین" زندگی ما را تشکیل میدهند و نقش" تسریع کننده نهادی" را در جامعه دارند. امروزه نقش رسانه ها در دستکاری واقعیت و ایجاد "فرهنگ مجازی" بر کسی پوشیده نیست. رسانه ها، نقش نورافکن را در جامعه بازی مینمایند و فرهنگ معاصر را در سرگرمی های نوین اطلاعاتی دچار اشباع واقعیت کرده اند. رسانه ها در عصر حاضر حکم تیغ دو لبهای را دارند که نوع کاربرد آن بر افکار عمومی بسیار موثر است. هم میتوانند مخرب جامعه در ابتذال فرهنگی و اشاعه فرهنگ اباحی گری و لمپنیسم باشند و هم میتوانند نقش اساسی در توسعه همه جانبه کشور در راستای چشم انداز توسعه کشور باشند. تلویزیون رسانه ای یک سویه است و تماشاگر در برابر آن صرفا یک دریافت کننده منفعل است. بنابر این وقتی کودک مدام مقابل تلویزیون می نشیند، مدارهای مغزی او نیز بر مبنای انفعال شکل میگیرند (دروان کودکی مهمترین مقطع زمانی برای شکل گیری مدارهای مغزی است). چنین کودکی از خلاقیت و توان یادگیری ذهنی کمتری نسبت به هم سنهای مشابه خود برخوردار خواهد بود. همچنین تماشای تلویزیون اگر جای روابط رو در رو را بگیرد، میتواند در رشد اجتماعی کودک، اثرات منفی بگذارد و او را خجول، گوشه گیر و منزوی بار بیاورد. تماشای برنامه های نامناسب برای کودکان، مانند برنامه های دارای صحنه های خشن یا جنسی نیز پیامدهایی چون تمایل به پرخاشگری و بلوغ زودرس دارد. مقاله حاضر ابتدا به قابلیتهای تلویزیون و برنامه های کودکان اشاره نموده، سپس برخی از تاثیرات مثبت و منفی تلویزیون بر کودکان و نوجوانان از جمله پرکردن اوقات فراغت، جامعه پذیری، یادگیری، اختلال در فعالیتهای کودکان، و نیز تاثیر فیلمهای مربوط به بزرگ سالان بر کودکان، و تاثیر آگهی های تلویزیونی و پرخاشگری را مورد بررسی قرار داده و در پایان، راه کارهایی برای به حداقل رساندن کارکردهای منفی آن ارائه نموده است.

تلویزیون، پرخاشگری، کودکان پسر ۶ ساله.