مرضیه اسماعیلی - دانشجوی دکتری تخصصی حقوق خصوصی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی ، اراک،ایران.
سید حسن شبیری زنجانی - گروه حقوق خصوصی، واحد قم،دانشگاه آزاد اسلامی ،قم،ایران
وحید قاسمی عهد - استادیار، گروه حقوق ، واحد اراک، دانشگاه ازاد اسلامی ،اراک،ایران.

شروط سوءاستفاده جویانه استفاده از متن قوانین و تحمیل شرایط مورد نظر فرد دارای قدرت در قرارداد به وسیله سوءاستفاده از وضعیت اقتصادی، اجتماعی و تخصص خویش به طرف دیگر، در جهت کسب منافع خود و اضرار غیر است. این پژوهش با توجه به اهمیت بسط دانش حقوقی در زمینه احکام حاکم بر شروط سوءاستفاده جویانه در حقوق مصرفکننده، بر آن است با روش کیفی- تفسیری به بررسی ماهیت شروط سوءاستفاده جویانه حقوق مصرفکننده در نظام های حقوقی ایران و اتحادیه اروپا و راهکارهای مقابله با شروط سوءاستفاده جویانه وکاهش سوءاستفاده از شروط در حقوق مصرفکننده بپردازد. نتایج این پژوهش بیانگر این است که عدم تعادل مربوط به شروط مندرج در قراردادها سبب ایجاد شرایط سوءاستفاده جویانه بوده و تحمیل آن به مصرفکننده خواهد شد و در مقابل، طرف ارائه دهنده را از قبول مسئولیت های متعارف و منطقی خود بینیاز میسازد. لذا عرضه کنندگان کالا و خدمات برای تعیین شروط، باید شروطی را در نظر بگیرند که تعیین کننده میزان مسئولیت و وظایف آنان باشد؛ شرطی که هدف یا اثرش این باشد که فقط عرضه کننده، به طور یکجانبه، حق داشته باشد که کالا یا خدمت مورد نظر را تغییر دهد، هم از جهت تئوری و هم از جهت عملی، نادیده انگاشتن حق مصرف کننده و سوءاستفاده جویانه است است. در کشورهای عضو اتحادیه اروپا رویه های ضدرقابتی و محدودکننده و شفافیت سازی در بازار وجود دارد که از آنها به عنوان نوعی ضمانت اجراهای مناسب برای رعایت حقوق مصرف کنندگان استفاده می شود.

حقوق مصرف کننده, شروط سوء استفاده جویانه, سوء استفاده از شروط, حقوق ایران, اتحادیه اروپا