محمدرضا جبارپور - گروه پژوهشی فناوری اطلاعات و ارتباطات- پژوهشگاه نیرو، تهران، ایران
علی محمد صغیری - گروه پژوهشی فناوری اطلاعات و ارتباطات- پژوهشگاه نیرو، تهران، ایران

در سال­های اخیر، توجه به انرژی­های تجدیدپذیر و تولید پراکنده به دلیل افزایش تقاضای انرژی و آلودگی­های زیست­ محیطی، افزایش یافته است. به همین علت در ساختار جدید شبکه قدرت، مصرف­کنندگان می­توانند نقش تولیدکننده هم داشته باشند. با توجه به این­که تعداد تولید/مصرف­کنندگان در این ساختار بسیار بیشتر از شبکه های قدرت سنتی است، نیاز به بستری امن، شفاف، سریع و مقیاس­پذیر برای تبادلات انرژی به شدت احساس می­شود. فناوری بلاکچین با توجه به خصوصیات منحصربفردش می­تواند چنین بستری را فراهم کند. با این­که پلتفرم­های مبتنی بر بلاکچین زیادی در کشورهای مختلف در حوزه انرژی ارائه شده است، اما در ایران چنین پلتفرمی وجود ندارد. بنابراین هدف اصلی این مقاله طراحی و پیاده­سازی پایلوت پلتفرم بومی مبادله انرژی همتا به همتای مبتنی بر بلاکچین با در نظر گرفتن شرایط خاص شبکه برق ایران است. معماری کلان پلتفرم براساس مفهوم حداقل محصول قابل عرضه (MVP) با درنظر گرفتن نیازهای عملکردی و غیرعملکردی در قالب نمودارهای زبان مدل­سازی یکپارچه (UML) طراحی شده است. پایلوت پلتفرم پیشنهادی در قالب ۴ عنصر اصلی شامل قرارداد هوشمند، رابط کاربری، پلتفرم بلاکچین، پایگاه داده بلاکچینی و غیربلاکچینی پیاده­سازی شده و با استفاده از سناریوهای مختلف مورد ارزیابی و آزمون قرار گرفته است. این آزمون­ها عمدتا شامل آزمون واحد و آزمون یک­پارچگی هستند که با موفقیت بر روی پلتفرم انجام شده­اند. این پلتفرم برای اولین بار در کشور مطابق با پروتکل اتریوم و بر مبنای معماری میکروسرویس طراحی و پیاده­سازی شده است. این پلتفرم علاوه بر امکان ادغام با سامانه­های مبتنی بر اتریوم، به واسطه طراحی ماژولار دارای قابلیت توسعه­پذیری است.

انرژی تجدیدپذیر, بلاکچین, توکن انرژی, صنعت برق, قرارداد هوشمند, مبادله انرژی همتا به همتا, مدیریت انرژی