منصوره رستمی گوهری - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته حقوق خانواده دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان
مسعود نادری - عضو هیئت علمی و استادیار کارشناسی ارشد رشته حقوق خانواده دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان

هدف پژوهش حاضر بررسی مبانی، سیاست و چالش های نظام حقوقی ایران در موضوع افزایش جمعیت و صیانت از فرزندآوری با رویکرد قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب ۱۴۰۰ می باشد، به منظور بررسی این هدف از روش توصیفی - تحلیلی بهره گرفته شده است ، مسئله ی جمعیت یکی از موضوعات موردنظر برنامه ریزان و سیاستگذاران در هر جامعه ای است. امروزه، مقوله ی جمعیت تنها به عنوان یک موضوع مجرد مطرح نیست، بلکه این امر یک مسئله ی سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امنیتی گسترده و پیچیده است که باید به همه ی جوانب آن جامع و صحیح نگریسته شود. مشکل جمعیتی ایران تنها در کاهش نرخ رشد خالصه نمی شود بلکه توزیع نامتناسب جمعیت و تراکم باالی برخی مناطق و شهرها نیز وجود دارد. مروزه کاهش جمعیت به عنوان یکی از ابر بحران های جامعه ی ایران محسوب می شود. کاهش جمعیت در ایران به دلایلی چون «بالا رفتن سن ازدواج»، «فراهم نبودن امکانات اقتصادی و معیشتی»، «افزایش ناباروری» اتفاق افتاده است؛ و معضلی به نام «پیری جمعیت» را مقابل سیاستگذاران قرار داده است. در این راستا بررسی راهکارهای فقهی و حقوقی در راستای رسیدن به سیاست صحیح افزایش جمعیت به عنوان یکی از تدابیر در کنار راهکارهای اقتصادی و پزشکی خصوصادر جامعه اسلامی دارای اهمیت بسزایی است؛ پژوهش به دنبال پاسخ این سوال اصلی است که مبانی و راهکارهای حقوقی در زمینه تحقق سیاست صحیح افزایش جمعیت قابل اعمال است و می تواند ما را به افزایش جمعیت صحیح برساند و چالشی پیش رو نداشته باشد؟ نتایج بیان گر این است که راهکارهایی چون جرم انگاری برای عقیم سازی و سقط جنین، کاهش طلاق، هموارسازی ازدواج مجدد و موقت و همچنین ساماندهی مساله اشتغال زنان و... باید در حیطه اعمال حقوقی حکومت برای تکثیر جمعیت قرار گیرد که در قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب ۱۴۰۰ تقریبا میسر گردیده است ولی چالش هایی پیش رو دارد که این پژوهش به بررسی چالش ها و ارائه راهکارهای حقوقی پرداخته است.

افزایش جمعیت ،مبانی، سیاست، نفوذ، عقیم سازی، سقط جنین، ازدواج مجدد، اشتغال زنان، کاهش طلاق،چالش های حقوقی.