زهرا خادمی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب
محمدجعفر ملکوتی - استاد دانشگاه تربیت مدرس
پرویز مهاجرمیلانی - اعضای هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب.
محمدرضا بلالی

به منظور بهینه سازی توصیه کودهای شیمیایی و آلی برای گندم آبی با استفاده از برنامه کامپیوتری، طرحی به مدت پنج سال از سال ۱۳۷۷ تا سال ۱۳۸۱ انجام گردید. با استفاده از داده های به دست آمده از نتایج طرحهای تحقیقاتی و نیز با کمک طرح های پتانسیل سنجی، حداکثر توان منابع خاک و آب مناطق مختلف برای تولید گندم آبی تعیین شد. طبق بررسی های به عمل آمده، شوری آب آبیاری، شوری خاک، مقدار کربنات کلسیم معادل خاک و بافت از مهم ترین متغیرهای آب و خاک کنترل کننده سطح تولید شناخته شد و تاثیر هر یک از این متغیرها برعملکرد محصول و پتانسیل تولید خاک تخمین زده شد. پس از تعیین پتانسیل تولید مزرعه مورد نظر و غلظت عناصر غذایی موجود در خاک، با استفاده از جداول مربوط به هر عنصر غذایی، میزان کودهای مورد نیاز برای گندم تحت شرایط خاص مزرعه تعیین گردید. در این برنامه، پس از وارد نمودن نتایج تجزیه نمونه های خاک و آب، نام استان و شهر مورد نظر با انتخاب کلید «تایید» توصیه کودهای پرمصرف، کم مصرف، اطلاعات مربوط به نوع رقم، تاریخ کاشت و میزان بذر و اطلاعات ورودی بر روی صفحه مانیتور ظاهر و به طور خودکار در بانک اطلاعاتی ذخیره می گردد، به طوری که می توان با انتخاب کلید «چاپ» آن را مشاهده نمود. این برنامه با استفاده از نرم افزار Visual Basic تهیه گردیده است. در این تحقیق سعی گردید کلیه نتایج تحقیقاتی در یک برنامه متمرکز شده تا امکان دستیابی کمی به اطلاعات مورد نیاز به سادگی امکان پذیر گردد. از نکات مهم این برنامه مکانیزه بودن آن می باشد که سعی شده علاوه بر پارامترهای خاکی و آبی، ارقام مورد توصیه در هر منطقه، تاریخ مناسب کاشت و میزان بذر مورد نیاز گندم نیز گنجانده شود.

گندم, برنامه کامپیوتری, توصیه کودی, بهینه سازی, کودهای شیمیایی