سپیده یدالهی - مدرس، کارشناس ارشد معماری، دانشگاه هیرکانیا، گلستان، ایران،
محمد ادیبان - کارشناس ارشد معماری

گذار از مراتب برای رسیدن به کمال غایی همیشه در فرهنگ مسلمانان مورد توجهبوده است. در معماری برای تداعی مفهوم گذار از جهان خاکی به جهان معنویسلسله مراتب در نظر گرفته شده است. مسجد ب هعنوان مکانی برای اتصال جهانخاکی و ماوراء آن آمادگی فرد را برای گذار مرحله به مرحله محقق م یکند. هدفاصلی این تحقیق دستیابی به سیر تحول و تغییرات فرم کالبدی در رعایت اصلسلسله مراتب که تا کید بر حفظ حریم و محرمیت دارد نیز با تمهیداتی معمارانهدر ورود به بناها داشته است. بدین ترتیب م یتوان گفت محرمیت و درو نگرایی درسلسله مراتب ورود به مساجد معماری اسامی ایران هریک جلو ههایی از سبک، سنت،مذهب، سیاست یا تلفیقی از آن ها را به نمایش گذاشته است. یافت ههای تحقیق نشانم یدهند که اصل سلسل همراتب، اصولی اساسی در نظام هستی است. روش تحقیقبر اساس گردآوری داد هها ب هصورت تفسیری- تاریخی بوده است و نیز روند پژوهش براین اساس، به صورت کتابخان های و گرداوری اسناد تاریخی صورت پذیرفته است. دراین مقاله سعی شده تا با ارائه تعریفی از سلسل همراتب و عوامل موثر بر آن و به ارتباط وتاثیر سلسل همراتب و محرمیت و درو نگرایی اشاره کنیم و در انتها به سازمان فضایی-کالبدی معماری مساجد بپردازیم.

سلسله مراتب، ورودی، مسجد، محرمیت، درو نگرایی