اسماعیل اسدی - استادیار دانشگاه هوایی شهید ستاری، تهران، ایران.
حاجیه رجبی فرجاد - دانشیار گروه مدیریت منابع انسانی، دانشگاه علوم انتظامی امین، تهران، ایران.
مصطفی لطفی جلال آبادی - استادیار گروه مدیریت امور دفاعی، دانشکده مدیریت، دانشگاه هوایی شهید ستاری، تهران، ایران.

این پژوهش با هدف شناسایی مهارت­های مدیریتی فرماندهان رده عملیاتی ارتش جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت داده­ ها کیفی و رویکرد آن استقرایی است که با روش نظریه­ پردازی داده ­بنیاد انجام شده است. مشارکت­کنندگان در پژوهش، کلیه مدیران و فرماندهان خبره یکی از یگان­های ارتش ج.ا.ا بودند که با بهره ­گیری از روش نمونه­ گیری غیراحتمالی هدفمند و گلوله برفی انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده جهت جمع­آوری داده ­ها مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان بود. تحلیل داده­ ها با استفاده از سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. بر اساس نتایج به دست آمده از تحلیل داده ­ها ۱۲۷ کد باز شناسایی شد که در قالب ۲۹ مقوله فرعی و ۱۳ مقوله اصلی و ۶ طبقه اصلی شامل شرایط علی، پدیده محوری، شرایط زمینه­ای، شرایط مداخله ­گر، راهبردها و پیامدها دسته ­بندی، و بر این اساس مهارت­ های مدیریتی فرماندهان رده عملیاتی بدین ­شرح تعیین شدند: مهارت ­های فنی با دو مولفه مهارت­های شغلی و نتیجه­گرایی (مدیریت عملکرد)، مهارت­های انسانی با چهار مولفه مدیریت افراد، هوش اجتماعی، رهبری تغییر و پایداری و پاسخگویی و مهارت­ های ادراکی با دو مولفه قابلیت ­های تصمیم ­گیری و مهارت­ های بینشی. به کارگیری الگوی ارائه شده در این تحقیق می ­تواند در تعیین نیازهای آموزشی، ارزیابی عملکرد و انتصاب و ارتقا فرماندهان رده عملیاتی استفاده شود.

شایستگی, مهارت های مدیریتی, فرماندهان رده عملیاتی ارتش ج.ا.ایران