پرستو حاتمی شفق - محقق و پژوهشگر

لفظ روشنفکری ترجمه واژه فرانسوی «انتلکتوئل » یا واژه انگلیسی «انتلکتوئال » میباشد. از لحاظ تاریخی باید گفت که روشنفکران محصول پیدایش فلسفههای مبتنی بر شک و تردید نسبت به عقاید سنتی بودهاند و از نظر خاستگاه تاریخی محصول روند سکولاریسم، اومانیسم و لیبرالیسم بودند. آنان در این دورهها هم نقش روشنفکر به عنوان کسی که در جهت انتشار عقلانی معرفت تلاش میکند و هم نقش ایدئولوگ به عنوان کسی که فرایند عقلانی سازی را برای هدفی سیاسی به کار میگیرد را ایفا میکردند. مفهوم روشنفکری بر اثر تحول مفاهیم از متنی به متن دیگری به تدریج شکل گرفته است بنابراین واژه روشنفکری دینی با دو عنصر مهم عقل و دین تناقض نما نیست. به عبارت دیگر با آنچه در تعریف روشنفکری یاد شد، روشنفکری دینی مانند دیگر مصادیق روشنفکری، در زمینههای خاص اجتماعی برآمده و دارای ویژگیهای بومی و منطقهای است. روشنفکری دینی، از یکسو به نظام دانایی نص محور پای بند است و از دیگر سو عقل را منبع مستقل میداند، ولی آن مفهوم را از عقل ابزاری به دیگر شقوق عقل چونان عقل فلسفی، عقل شهودی و... گسترش میبخشد،هم چنین روشنفکری دینی درزمینه مناسبات دین و زندگی به پایائی و پویایی دین معتقد است.

نواندیشی، دین، مدرنیته، روشنفکر، شیطان پرستی، اعتقادات مذهبی و دینی