فرزانه محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه میکروبیولوژی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
فرخ رخ بخش زمین - استادیار، گروه میکروبیولوژی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
سیدمحمدرضا خشرو - استادیار، گروه میکروبیولوژی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران

امروزه کاربرد کودهای زیستی به­عنوان جانشین کود­های شیمیایی مورد توجه قرار گرفته است. استفاده از برخی گونه­های انتروباکتر با قدرت افزایش رشد گیاهی به­صورت مستقیم و غیرمستقیم، در کودهای زیستی گزارش شده­اند. تحقیق حاضر با هدف جدا کردن انتروباکترهای محلول­کننده فسفات و ارزیابی اثر آن­ها بر رشد ذرت صورت پذیرفت. بر این اساس پس از جداسازی کلنی­های خالص، آزمایش­های شناسایی بیوشیمیایی در محیط­های اسپربر و اکسید روی انجام و در ادامه سایر ویژگی­ها مانند تولید آمونیاک و سیانید هیدروژن، تثبیت نیتروژن، احیاء نیترات و میزان مقاومت آن­ها در برابر عوامل محیطی نیز ارزیابی گردید. بر این اساس، ۴۲ جدایه باکتری قابلیت محلول­سازی فسفات را داشتند. ۵ نژاد با بهترین نتایج از آزمون­های برون­تنی و درون­تنی جهت ادامه تحقیق مدنظر قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از۱۶SrRNA  نژاد­های فوق، تحت عناوین انتروباکتر کلواکه، انتروباکتر هرموچی و گونه­ای از انتروباکتر شناسایی شدند. همه نژاد­ها توانایی انحلال فسفات و روی و توانایی تحمل نمک تا ۷% و رشد در اسیدیته ۵ تا ۹ و قابلیت رشد در دماهای ۴ تا ۴۰ درجه سانتی­گراد را دارا بودند و بر اساس آزمون گلدان به طور قابل­ملاحظه­ای باعث افزایش ارتفاع ساقه و طول ریشه گردیدند. با توجه به نتایج حاصل از آزمون­های فوق، ظرفیت قابل توجه ایزوله­های ریزوسفری ذرت مشهود می­باشد و نمایانگر پتانسیل زیاد این نژاد­ها جهت کاربرد در تولید کود­های زیستی است.

ذرت, محلول سازی فسفات و روی, گونه انتروباکتر, ریزوباکتر های محرک رشد گیاهی