محمود دژم - استادیارگروه زاعت، واحد فسا، دانشگاه آزاد اسلامی، فسا،ایران
شهرام دانشمندی - مربی گروه زاعت، واحد فسا، دانشگاه آزاد اسلامی، فسا،ایران

به منظور بررسی ترکیب شیمیایی و توان دگرآسیبی اسانس اندام های هوایی گیاه دارویی کلپوره .( Teucrium polium L ) پژوهش هایی در قالب طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار در سال ۱۳۹۷ انجام شد. اسانس اندام هایهوایی گیاه کلپوره به روش تقطیر با آب استخراج گردید که بازده آن ۲۵ / ۰ درصد بود. با استفاده از کروماتوگرافی گازی ( GC ) و کروماتوگرافی گازی متصل شده به طیف نگار جرمی ) GC-MS ( در این اسانس ۶۸ ترکیب شناسایی گردید که مهمترین آنها والریانول ( ۸۷ / ۱۶ درصد)، ۷ -اپی-آلفا-یودسمول ( ۴ / ۱۴ درصد) و ای- کاریوفیلن ( ۷۰ / ۱۰ درصد) بودند. تاثیر غلظت های مختلف ( ۰ ، ۲۵۰ ، ۵۰۰ ، ۱۰۰۰ و ۲۰۰۰ میلیگرم در لیتر) اسانس اندام های هوایی کلپوره بر جوانهزنی و رشد علف های هرز یولاف وحشی، چچم، تاج خروس و پنیرک در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که غلظت های مختلف اسانس کلپوره بر جوانهزنی و رشد گیاهچه های علف های هرز تاثیر بازدارندگی داشتند و با افزایش غلظت اسانس ها اثرات بازدارندگی بیشتر شد. نتایج همچنین نشان داد که حساسیت علف های هرز مختلف به اسانس کلپوره متفاوت بود به طوری که بیشترین کاهش در جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه ها در علف های هرز دولپه ای و کمترین بازدارندگی در علف های هرز تک لپه ای دیده شد.

اسانس، کلپوره، دگرآسیبی، علف های هرز و ترکیب شیمیایی