نسیم سعید - گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
اکبر جدیدی محمدابادی - گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

پیشینه و اهداف: امروزه روش های سنتی و قدیمی آموزش و یادگیری با ظهور فن آوری ها و روش های نوین، کارایی خود را از دست می دهند. فراگیران برای همگام شدن با محیط مداوم در حال تغییر اطراف خود باید به دنبال شیوه ها و رویه های جدیدی برای انتقال دانش و افزایش یادگیری باشند. هدف از مطالعه حاضر تعیین تاثیر آموزش از طریق تلفن همراه بر یادگیری، تمرکز و رضایتمندی تحصیلی دانشجویان بود.روش ها : پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون –  پس آزمون با گروه کنترل انتخاب شد. جامعه آماری شامل۵۶ نفر از دانشجویان پزشکی دانشگاه آزاد کرمان بود که ابتدا از طریق آزمونی در رابطه با مطالب درس مربوطه و تمرکز، مورد بررسی قرار گرفتند و کسانی که نمرات پایین تری داشتند به تعداد ۴۴ نفر انتخاب شدند سپس به طور تصادفی در دو گروه شاهد (۲۲) و آزمایش (۲۲) قرار گرفتند. همچنین این دو گروه از نظر ترم تحصیلی، سن و میزان یادگیری و تمرکز تا حد ممکن همگون شدند. مطالب درسی تهیه شده توسط متخصصان گروه از طریق واتساپ و سرویس پیام کوتاه به صورت هفتگی در اختیار دانشجویان قرار گرفت. بدین صورت که یک فیلم آموزشی راجع به درس مذکور شامل موارد تئوری و عملی برای افراد در ۸ جلسه از طریق فضای واتساپ ارسال و در جلسه ۸ رفع اشکال و پرسش و پاسخ از طریق واتساپ و سرویس پیام کوتاه انجام شد. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه یادگیری که ۳۵ سوال در رابطه با مطالب درسی توسط استاد مربوطه تهیه شد و روایی آن توسط اساتید مربوطه تایید شد. پرسش نامه مهارت تمرکز سواری و اورکی (۱۳۹۴) که از ۱۳ ماده و دو عامل به نام تمرکز ارادی و تمرکز غیر ارادی تشکیل شده است، استفاده شد. خرده مقیاس تمرکز ارادی شامل ۸ گویه و خرده مقیاس تمرکز غیر ارادی شامل ۵ گویه است.به منظور تعیین پایایی پرسش نامه فوق الذکر از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که ضرایب حاصل برای کل پرسش نامه ۷۴/۰ همچنین روایی پرسش نامه یاد شده با کمک تحلیل عاملی تاییدی بررسی و تایید شد و ۷۲/۰برای خرده مقیاس مهارت های تمرکز ارادی و ۷۰/۰برای مهارت های تمرکز غیر ارادی. و پرسش نامه رضایت مندی تحصیلی محقق ساخته که از ۱۱ گویه تشکیل شده، با نظرخواهی از ۱۰ نفر از اساتید از نظر روایی محتوایی و صوری تایید شد و پایایی آن نیز از طریق آلفای کرونباخ ۸۵/۰ و از طریق بازآزمایی ۸۲/۰ به دست آمد. گرد آوری داده ها در دو مرحله قبل و پس از پایان آموزش کل محتوای تعیین شده انجام شد. افراد گروه آزمایشی آموزش را در ۸ جلسه ۲ ساعته دریافت کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی در قالب جداول و شکل ها و همچنین آزمون مانوا و تحلیل کواریانس آزمون لوین و  آزمون کولموگروف اسمیرنوف استفاده شد.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد، آموزش از طریق تلفن همراه بر یادگیری، مهارت تمرکز و رضایت مندی تحصیلی دانشجویان تاثیرگذار است. به این معنی که آموزش از طریق تلفن همراه می تواند باعث افزایش میزان یادگیری، مهارت تمرکز و رضایت مندی تحصیلی  دانشجویان شود.نتیجه گیری: براساس نتایج تحقیق، آموزش از طریق تلفن همراه به دلیل دسترس بودن، قابل حمل بودن و کاربرد آسان و در همه وقت به مطالب و محتوا می تواند روش مناسبی برای آموزش مباحث مختلف آموزشی به دانشجویان باشد و همچنین یادگیری از طریق تلفن همراه این امکان را می دهد که افراد به محتوای یادگیری در هر زمان و مکان دست یابند، همین طور افراد می توانند به مواد آموزشی با ارزشی دسترسی داشته باشند که کیفیت یادگیری و رضایت ندی تحصیلی آن ها را ارتقا دهد و با توجه به انعطاف پذیری بالای این نوع آموزش دانشجویان می توانند با توجه به شرایط و موقعیت خود و براساس آمادگی ذهنی به یادگیری بپردازند که این خود مانع حواس پرتی و کاهش عوامل مداخله گر در تمرکز می شود.

آموزش از طریق تلفن همراه, یادگیری, مهارت تمرکز, رضایتمندی تحصیلی, دانشجویان