علیرضا درویشی - دانشجوی کارشناسی علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان یاسوج
برزو جمالیان زاده - استاد دانشگاه فرهنگیان یاسوج.

از آنجا که در بین عوامل مختلف نقش آموزش و پرورش در، شکل دادن به هویت ملی افراد و آموزش آنها غیر-قابل انکار است، کتابهای درسی یکی از ابزارهای مهم در این زمینهاند، بدون انجام مطالعات در محتوای کتاب-های درسی، نمیتوان پیبرد که این هدف تا چه اندازه در کتب درسی لحاظ شده است. هدف پژوهش حاضر بااین هدف به بررسی کتاب مطالعات اجتماعی ششم دبستان پرداخته است. در این پژوهش از روش تحلیلمحتوای کمی و کیفی استفاده شده است. متغیر اصلی در این پژوهش هویت ملی است واحد تحلیل مضمون است که در متن ،تصاویر و پرسشها و جلد کتب مطالعات اجتماعی ششم دبستان مورد بررسی قرار گرفته است در این پژوهش چگونگی توجه و میزان اهمیت به هویت ملی در مولفهی نماد و یادمانها، سیاست و حکومت، مذهب، زبان گویش، هنر و معماری و ابدعات، تاریخ، ادبیات، اساطیر، مشاهیر و مفاخر،آداب ورسوم مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است همچنین برای سنجش پایایی از فرمول اسکات (Scott)استفاده شده است. نتایج تحلیل محتوای نشان میدهد که در کتاب مطالعات اجتماعی ششم دبستان بیشترین فراوانی به شاخصاسطوره های ملی و مشاهیر و مخاخر با ۱۸۵مورد ۳۰/۷۸)درصد) و کمترین فراوانی با ۶ مورد ۱)درصد) بهشاخص سیاست و حکومت مربوط است. نتایج تحلیل محتوای کیفی نشان میدهد به شکل متوازن و یکسان به ابعاد هویت ملی توجه نشده است بلکه بیشترین محتوای این کتاب را اسطوره های ملی و مشاهیر و مخاخر تشکیل میدهد.

تحلیل محتوا، هویت ملی، مطالعات اجتماعی، اسکات.