سید احمد حجازی - دانشجوی دکتری، گروه محیط زیست، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران
احمد توانا - استادیار، گروه محیط زیست، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران
آپتین راهنورد - استادیار، گروه محیط زیست، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران
غلامرضا فرید فهیمی - استادیار، گروه محیط زیست، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران
مسعود کیادلیری - استادیار، گروه محیط زیست، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران

این پژوهش با هدف بررسی غلظت عناصر آرسنیک، کادمیم، روی و مس در آب و رسوبات مصب رودخانه­های غرب استان مازندران انجام شد. تعداد ۳۶ نمونه آب و رسوب در ۴ ایستگاه با سه تکرار از فروردین تا اسفندماه ۱۳۹۸ نمونه برداری و آنالیز شدند. میانگین کل فاکتورهای محیطی در دو فصل زمستان-تابستان به­ترتیب به ­صورت دما °C ۲۱/۱۱- ۴۶/۱۶، شوری g/l ۵۸/۳- ۴۷/۶، pH ۹۲/۵-۴۲/۵، مواد محلول g/l ۵۲/۳-۲۵/۶، هدایت الکتریکی µmho/cm ۲۷/۶- ۱۲/۱۱، نیتریت mg/l ۰۳/۰-۰۱/۰ و نیترات mg/l ۳۷/۱-۳ به­­دست آمد. طی مقایسه فاکتورهای محیطی با استاندارد کیفیت آب­ ایران بر اساس نوع کاربری کشاورزی، صنعتی، تفریحی و پرورش ماهیان گرمابی و سردآبی در حد استاندارد بود. میزان کل جذب فلزات کادمیوم، آرسنیک، مس، روی در آب به­ترتیب ۲۵/۰، ۷۷/۰، ۴۴/۱۱و mg/l ۰۲/۱۱؛ در رسوبات به­ترتیب ۲/۰، ۸۳/۳، ۹۱/۲۰ و µg/g ۲۷/۵۹ بود. با شروع فصل کشت میزان غلظت فلزات در نمونه­های آب و رسوبات بسیار بالاتر بود. رودخانه صفارود نسبت به سایر رودخانه­ها آلوده­تر بود. غلظت فلزات نمونه­های آب در هر ۴ رودخانه بیش­تر از حد مجاز بوده ولی در رسوبات به جز فلز مس و آرسنیک در بقیه کم­تر از حد مجاز به­دست آمد.

فلزات سنگین, سموم کشاورزی, رودخانه, مازندران, مصب