مسعود یزدی - دانشجوی دکتری مذاهب فقهی، دانشگاه ادیان و مذاهب قم، ایران.
محمدرسول آهنگران - استاد گروه فقه و مبانی حقوق، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
حسین رجبی - استادیار گروه فقه و حقوق، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.

بی تردید به دلیل جایگاه والای وقف در تاریخ اسلام، چگونگی بهره برداری از اوقاف تا پیش از قرن هفتم هجری تحت تاثیر مذاهب فقهی بوده است. مولفان پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی با استناد به گزارش ها و داده های تاریخی و با تکیه بر مطالعات کتاب خانه ای، هم اصلی خود را پاسخ گویی به ابهام چگونگی تاثیر اوضاع و احوال سیاسی و مذهبی پس از تهاجم مغولان و در عصر حاکمیت ایلخانان مغول (۶۵۶-۷۳۶ ه.ق.) بر اوقاف نهاده اند تا از این طریق به تحلیل اعمال نفوذ مذاهب فقهی در مصارف وقف دست یابند. بر پایه یافته های این پژوهش، به میزان نفوذ علمای هر مذهب در طبقه حاکم استنباطات شرعی آنها در مصارف وقف اعمال می شد و در راستای تحول سیاست های حکام ایلخانی، برداشت های فقهی در موضوعات مختلف در جامعه آن روز موجب توسعه فرهنگ مصارف وقف شد که یکی از ارکان و شرایط شرعی وقف است. از این رو می توان گفت میزان انطباق آموزه های مذاهب فقهی در وقف و چگونگی مصارف اوقاف در دوره محل بحث با نظر به ادیان و مذاهب متعدد طبقه حاکم، اعم از ایلخانان و وزرا، عمدتا متاثر از مذاهب امامیه، شافعی و حنفی بوده است.

امامیه, ایلخانان, شافعی, متولی, مصارف اوقاف, وقف